3A Grubu Elementleri ve Özellikleri

Periyodik tabloda aynı grupta bulunan elementler benzer kimyasal özellikler göstermektedir. Bütün grupların elementlerini ezberlememize imkan yoktur. Ancak periyodik tabloda 1A, 2A, 3A, 4A, 5A, 6A, 7A, 8A grupları önemlidir. Özellike 1A, 2A, 7A ve 8A gibi gruplar önemli olmaktadır.

Bu yazıda 3A grubu elementleri ve bu elementlerin özellikleri üzerinde duracağız. Önce şunu belirtelim ki 3A grubu elementleri toprak metalleri adı ile anılmaktadır. Daha önce 1A grubunun alkali metaller, 2A grubunun ise toprak alkali metaller olduğunu söylemiştik.

Bazen element grupları en üstteki elementin adıyla anılır. Bu nedenle 3A grubu için bor grubu da denmektedir.

3A Grubu Elementleri Adı ve Kodlama

3A grubu elementleri simgeleriyle beraber şöyle sıralanmaktadır.

• Bor (B)
• Alüminyum (Al)
• Galyum (Ga)
• İndiyum (In)
• Talyum (TI)

Elementleri ezberlemek istersek 3A grubu elementleri için kodlama olarak şu ifadeyi kullanabiliriz: “Bol albümle galip indim tahttan“.

Yine de bu elementleri ezberlemek zorunda değiliz. Sadece 3A grubu elementlerinin genel özelliklerini bilmek bile bize çok şey katacaktır.

3A grubu elementlerinin özellikleri kısaca şöyle sıralanabilir:

• Grubun en üstündeki bor yarı metaldir. Diğerleri ise metaldir.
• Atomların elektron konfigürasyonu ns² np¹ şeklinde bitmektedir.
• Değerlik elektron sayısı +3 şeklindedir. Bileşiklerinde +1 ve +2 değerlikler de alabilirler.
• Alkali ve toprak alkali metallere göre metalik özellik daha zayıftır.
• Atom çağı aşağı doğru gittikçe artmaktadır.

3A Grubu Elementlerinin Kullanım Alanları

Elementlerin özellikleri üzerinde durduk. Şimdi de 3a grubu elementlerinin kullanım alanları üzerinde kısaca duralım.

Bor: Bitkilerin beslenmesi için çok önemlidir. Boraks adıyla anılan bor cevherinin büyük miktarı Türkiye’de bulunmaktadır.  Bor bileşikleri çeşitli organik bileşikleri üretmek için kullanılır. Sanayi tesislerinde çeşitli süreçlerde bor minerali kullanılmaktadır

Alüminyum: Bu grupta yaygın kullanımıyla en çok bilinen metaldir. Hafif alaşımlarda kullanılmaktır. Aktif bir metaldir ve genellikle +3 değerlik alır. Dünya kabuğunda bol miktarda bulunmaktadır. İlk keşfedildiğinde çok pahalı ve kıymetli bir maden olduğu düşünülmekteydi. Ancak zamanla bol miktarda bulunmuş ve kullanılmıştır. Çeşitli aletlerin yapımında alüminyum kullanılır. Ayrıca yüzeyde paslanmayı önleyici özelliğinden dolayı kullanılmaktadır.

Galyum: Cıvadan sonra ikinci en düşük erime noktasına sahip elementtir. Bu nedenle farklı sıcaklıklarda sıvı olarak kalabilmektedir. Endüstride önemli işlevleri vardır. Galyum, hidrojen üretmek için alüminyum ile birlikte kullanılmaktadır.

İndiyum: Galyuma benzeyen yumuşak yapıda bir metaldir. Çeşitli optik araçlarda ve foto iletkenlerde kullanılır. İndiyum çoğunlukla alaşım yapmak için kullanılır ve metalik gücü arttırmak için az miktarı yeterli olur.

Talyum: Yumuşak ve zehirlidir. Fare zehri olarak kullanılmıştır. Ancak zehirli etkisinden dolayı yasaklanmıştır. Çeşitli iletkenlerin yapımında kullanılabilmektedir.

Kaynak: 3A grubu