Beş Hececiler Ne Zaman Kuruldu?

Türk edebiyatını çeşitli dönemlere ayırarak incelemekteyiz. Tanzimat ve sonrası edebiyata Batı etkisindeki Türk edebiyatı denmektedir. Batı etkisindeki edebiyatımız da yine içerisinde farklı dönem, akım ve grupları bulundurmaktadır. Bu gruplardan biri ise “Beş Hececiler” denilen şair grubudur. Bu yazıda Beş Hececiler ne zaman kuruldu sorusu başta olmak üzere çeşitli soruları yanıtlamaya çalışacağız.

Önce dilerseniz “Hecenin Beş Şairi” olarak da anılan bu sanatçıların isimlerini paylaşalım:

• Faruk Nafiz Çamlıbel (1898 – 1973)
• Orhan Seyfi Orhon (1890 – 1972)
• Halit Fahri Ozansoy (1891 – 1971)
• Enis Behiç Koryürek (1892 – 1949)
• Yusuf Ziya Ortaç (1895 – 1967)

Beş Hececiler Hangi Dönemde Ortaya Çıkmıştır?

Beş Hececiler Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı başlığı altında incelenirler. Yani ait oldukları dönem cumhuriyet dönemidir. Cumhuriyetin kurulmasından hemen sonra 1926 yılında ortaya çıkmışlardır.

Hecenin beş şairinin ortaya çıkış hikayesi ise biraz daha eskiyle bağlantılıdır. Bildiğimiz gibi edebiyatımızda 1911 yılında çıkan “Genç Kalemler” dergisiyle Milli Edebiyat dönemi başlamıştır. Bu dönem Cumhuriyetin kurulmasına (1911 – 1923) kadar devam etmiştir.

Milli edebiyat döneminde yükselen Türkçülük ve Türkçeleşme akımının etkisiyle birçok eserde öz Türkçe kullanılmaya başlanmıştır. Önceleri aruzla çeşitli denemeler yapmış olan beş hececiler ise Milli Edebiyatın fikir babası olan Ziya Gökalp ile tanıştıktan sonra hece ölçüsünü benimsemişlerdir.

Böylece 1926 yılında beş hececilerin önde gelen şairi Faruk Nafiz Çamlıbel Hayat dergisinde şiir anlayışını ortaya koyan Sanat adlı şiiri yayına almıştır. Bu şiiri okuduğunda beş hececilerin sanata bakış açısını da rahatlıkla kavrayabilirsiniz.

Beş hececiler edebiyat tarihimizde “Milli Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şairler” olarak anılırlar. Oluşturdukları şiir anlayışına ise kısaca “memleketçi şiir” denir.

Beş Hececilerin Şiir Anlayışları

Yukarıda da değindiğimiz gibi beş hececilerin şiir anlayışı Milli Edebiyat anlayışına dayanmaktadır. Ancak Cumhuriyetin kurulmuş olması ve artık savaş koşullarının geride kalmasıyla birlikte bu grup daha yerli konulara eğilme imkanı bulmuştur.

Beş hececi şiirin özellikleri şöyle sıralanabilir:

• Milli edebiyattan etkilenerek hece ölçüsüyle şiir yazmaya karar vermişlerdir.
• Sade ve öz bir Türkçe kullanmışlardır. Kullandıkları dil anlaşılır bir dildir.
• Şiirlerinde Anadolu, memleket aşkı, yiğitlik ve kahramanlık gibi temalar işlemişerdir.
• Hitabet sanatı şiirlerde önemli bir yer tutar.
• Toplum için sanat anlayışı benimsenmiştir.
• Halk şiiri geleneğine bağlı kalarak nazım birimi olarak “dörtlük” kullanmışlardır
• Serbest müstezat yazmayı hece vezniyle denemişlerdir.

Bütün bu anlayışın sonucu olarak başarılı şiir örnekleri ortaya koymuşlardır. Buna karşın “Yedi Meşaleciler” başta olmak üzere daha sonraki çeşitli gruplarca eleştirilmişlerdir.