Bitki Hücresi Özellikleri

Bu yazıda bitki hücresi ve özellikleri üzerinde duracağız. Öncelikle bitki hücresi nedir kısaca açıklayalım.

Bitki hücresi minik otlardan tutun da dev ormanlara kadar tüm bitki yaşamının temel yapıtaşıdır.

Bütün canlı organizmalar hücrelerden meydana gelmiştir. Bir canlı tek bir hücreden meydana gelebildiği gibi trilyonlarca hücre de içerir. Hücre bütün canlıların ortak temel alt birimidir.

Bitki hücresinin boyutu 10 ile 100 mikrometre arasında değişir. Kafamızda daha iyi canlandırmak için şöyle diyelim. 3000 tane bitki hücresini art arda eklerseniz bu yazıda  cümle sonlarına koyduğumuz noktalardan birini elde edebilirsiniz.

En yaygın karşılaşılan canlılardan ikisi hayvanlar ve bitkilerdir. Bu canlıların hücreleri birçok ortak noktaya sahipken, aynı zamanda farklı olan birkaç temel özellik taşırlar. Bitki ve hayvan hücresi arasındaki farkı anlamak için bu yazıyı okuyun. Ardından da hayvan hücresinin özellikleri yazısını okuyun.

Bitki Hücresi Hakkında Genel Bilgi

Tüm hücrelerin etrafında bir hücre zarı vardır. Bu düşündüğünüzden çok daha fazla önemlidir. Hücrelere giren ve çıkan maddeleri hücre zarı kontrol eder.

Hücrenin içinde ise çekirdek bulunur. Çekirdek hücrenin DNA’sını içerir ve hücrenin ne yaptığını kontrol eder.

Hücrenin geri kalan kısmı sitoplazma ile doludur. Sitoplazma esas olarak sudan meydana gelmişse de oldukça yoğun bir sıvıdır ve hücrenin kimyasal reaksiyonlarının gerçekleştiği yerdir.

Bitki Hücresinin Yapısı

Basit bir mikroskopla bakınca, bir bitki hücresinde hayvan hücrelerinde bulamadığınız üç ek yapı bulunur.

Hücrenin etrafında, selüloz adı verilen sert bir maddeden yapılmış güçlü bir hücre duvarı bulunur. Hücre duvarını tekerleğe, hücre zarını ise iç lastiğe benzetebilir.

Bitki hücresinde hayvan hücresinden farklı olarak büyük bir koful bulunur. Koful kendine ait bir zarla çevrilidir. Bitkilerdeki koful, sitoplazmayı etkilemeksizin hücrenin “şişirilmesi” için su ile dolabilir, ayrıca özellikle de böcekleri caydırmak için genellikle hoş olmayan kimyasalları tutar.

Bitkinin yeşil bölgelerinde bulunan hücreler genellikle kloroplast içerir. Yapraklarda bulunan kloroplast klorofil adı verilen bir pigment taşır. Bu pigment sayesinde bitkiler fotosentez yaparak kendi besinini üretirler. Dolayısıyla bitkiler üretici canlılardır.

Özetle bitki hücresinin yapısında hayvanlarda olmayan üç temel yapı bulunur. Bunlar: Hücre duvarı, büyük koful ve plastitlerdir.

Yukarıdaki resimlerden yola çıkarak, bitki hücrelerinin hayvan hücrelerinden daha karmaşık olduğu düşünülebilir. Ancak buna aldanmamak gerekir. Basit bir mikroskop kullanarak bitki hücresinin ne içerdiğine bakabilirsiniz.

Bitki Hücresi Organelleri

Hayvan hücreleri gibi, bitki hücreleri de hücredeki belirli görevleri olan hücrenin “küçük organları” olan organellerle doludur.

Hücre zarı: Hücreyi içine alan ve  giriş çıkışları kontrol eden bariyeridir.

Çekirdek: Hücrenin genetik materyali DNA’yı içerir, hücrenin kontrolünü yapar ve tüm organizmanın planını taşır.

Kloroplast: Bitkinin ışığa maruz kalan bölümünün büyük bir kısmında bulunur. Bitkilerin fotosentezi gerçekleştiren yeşil pigment klorofili içerirler. Yapraklarda kloroplast yoğunluğunun fazla olmasının nedeni buraların daha fazla güneş görmesidir.

Hücre duvarı: Selüloz adı verilen bir maddeden yapılmıştır. Hücre için sert bir dış bariyer sağlar. Bitkisel besinleri tüketirken lif olarak belirttiğimiz şeylerin çoğunun yapısını oluşturur.

Büyük koful: Hücrede bir dizi kimyasal madde ihtiva eden büyük bir zarlı kesedir.

Sitoplazma: Hücrenin içini dolduran sulu jöle benzeri sıvıdır. Burada hücrenin birçok reaksiyonu gerçekleşir.

Mitokondri: Solunumun gerçekleştiği yerdir. İhtiyaca göre sayıca daha fazla bulunabilir. Oksijenli solunum için gereklidir.

Ribozom: Protein sentezini gerçekleştiren yapıdır. Bütün canlılarda ortak olarak bulunur.

Endoplazmik retikulum (ER): Hücrenin içini kaplayan zarlı bir yapıdır. Hücre içi madde taşınmasını sağlar. Ribozomla birleştiğinde granüllü ER ortaya çıkar.

Golgi aparatı: Endoplazmik retikulumdan üretilen salgı keseciğidir. Salgının yüksek olduğu yerde bu organel yoğun olarak bulunur.