Büyük Kan Dolaşımı Şeması
|Dolaşım sistemi insan vücudunu meydana getiren sistemlerden biridir. Dolaşım sistemini oluşturan iki tane temel dolaşım türü vardır.
- Büyük kan dolaşımı
- Küçük kan dolaşımı
Daha önce küçük kan dolaşımı şeması ile küçük kan dolaşımını gösterdik. Bu yazımızda büyük kan dolaşımı şeması üzerinde duracağız.
Yukarıda verilen şema ile büyük kan dolaşımı gösterilmiştir. Bu sürecin amacı küçük kan dolaşımıyla akciğerde temizlenen kanın vücuda gönderilmesidir.
Vücuda giden kandaki oksijeni hücreler alacak ve oksijenli solunumda kullanacaktır. Böylece hücre içi reaksiyonlarda kullanılacak olan ATP enerjisi üretilecektir. İnsanın hayatta kalabilmesi için hücrelerinin de canlı kalması gerekir. Bu canlılık için dolaşımın aktif olması çok önemlidir.
Dolaşım sisteminin amacı soluk almayla gelen oksijeni vücuda dağıtmak, vücutta biriken karbondioksidi dışarı atılmak üzere akciğere getirmektir.
Yukarıdaki şemada büyük kan dolaşımı yapıları özet bir şekilde gösterilmiştir.
Büyük Kan Dolaşımı Sırası
Büyük kan dolaşımında vücutta kirlenen kan kalbe toplanır. Kirlenme sembolik bir tabirdir. Kast edilen oksijen oranı düşmüş kandır. Kanın üre olarak temizlenmesi için nasıl böbreklere ihtiyaç varsa, oksijen açıdan zenginleştirilmesi için ise akciğerlere ihtiyaç vardır.
Büyük kan dolaşımı bütün vücuda yayıldığından böbrek, karaciğer ve diğer iç organlara etkin bir rol düşer. Ancak biz burada dolaşımın temeli olan kalp üzerinden olayı özetleyeceğiz.
Büyük kan dolaşımında gerçekleşenler sırasıyla şöyledir:
- Vücutta kirlenen kan kalbin sağ kulakçığına gelir. İç organları buraya bağlayan toplardamarlar bulunmaktadır.
- Sağ kulakçıktan kalp kapak sistemiyle aşağıdaki sağ karıncığa dökülür. Sağ karıncık bunu akciğere gönderir. (Küçük kan dolaşımı)
- Akciğerden gelen kan sol kulakçığa ve oradan da sol karıncığa geçer.
- Sol karıncıktaki temiz kan Aort atardamarı sayesinde bütün vücuda pompalanır.
Bütün bu işlemler sırasıyla gerçekleşir. Böylece bir kan dolaşımı döngüsü tamamlanır. Vücuttaki bütün kan aynı yerde durmaz. Kalbin karıncıkları ayrı kasıldığı için bir kısım kan akciğerde temizlenirken diğer bir kısım vücutta kullanılmaktadır. Kalp döngüyü sağlayan bir pompa gibi çalışır.