Büyük Kan Dolaşımı

Vücudumuzdaki doku ve hücrelere sürekli olarak besin ve oksijen gönderilmesi gerekir. Bu görev dolaşım sistemi tarafından yerine getirilir. Dolaşım sistemi küçük kan dolaşımı ve büyük kan dolaşımı olarak ikiye ayrılmaktadır. Daha önce küçük kan dolaşımını anlatmıştık. Bu yazıda büyük kan dolaşımı nedir öğreneceğiz.

Küçük kan dolaşımı ile temizlenen kanın vücuda kullanılmak üzere gönderilmesi ve sonra geri toplanması sürecine büyük kan dolaşımı denir.

Büyük Kan Dolaşımı Sıralaması

Büyük kan dolaşımında sırasıyla takip edilen adımlar şöyledir:

• Küçük kan dolaşımı ile temizlenen kan önce sol kulakçığa, oradan da sol karıncığa geçer.
• Sol karıncıkta oksijence zenginleşmiş kan aort (ana atardamar) ile vücuda pompalanır.
• Kan çeşitli organlarda bulunan kılcal damarlar ile vücuttaki her dokuya iletilir.
• Kirlenen kan iki ana toplar damar ile sağ kulakçığa çekilir.
• Kanın temizlenmesi için küçük kan dolaşımı tekrar başlar.

Küçük kan dolaşımı sıralaması yukarıdaki adımları içermektedir. Temiz kan oksijence zengin kana, kirli kan ise oksijence fakir kana denmektedir.

Daha önce büyük kan dolaşımı şeması adlı yazıda şema halinde büyük kan dolaşımını göstermiştik. Şimdi de kan dolaşımının sıralamasını ve nasıl gerçekleştiğini resim üzerinden gösterelim.

Yukarıdaki büyük kan dolaşımı resmi bütün süreci özetlemektedir.

Büyük Kan Dolaşımının Amacı

Büyük kan dolaşımı vücuda temiz kan gönderme amacı ile yapılmaktadır. Bütün dolaşım sisteminin ana güç kaynağı kalptir. Kalpte pompalama yapılmasıyla kan bütün doku ve organlara yayılır. Ardından kirlenen kan tekrar kalbe çekilir ve akciğer yardımıyla temizlenir.

Kanın temizlenmesi demek kana oksijen kazandırılması demektir. Kana akciğer tarafından kazandırılan oksijen hücrelerde solunum için kullanılmaktadır. Solunum aracılığıyla hücrelerin ihtiyaç duyduğu enerji üretilmektedir. Ayrıca solunumun çıktısı olarak karbondioksit açığa çıkmaktadır. Bu karbondioksit, vücuttan uzaklaştırılmak için kana verilmektedir.

Bu sistemle hücrelerin besin ve oksijen ihtiyacı karşılanırken aynı zamanda karbondioksit dışarı verilerek solunumun sürekli olması sağlanmaktadır. Bu nedenle büyük kan dolaşımı insan yaşamının en temel faaliyetlerinin başında gelir. Dolaşım sistemi aynı zamanda solunum ve boşaltım sistemi ile de entegre bir sistemdir.