Doğal Ses Kaynakları
|Ses işitme duyumuza hitap eden ve kulağımızla algıladığımız bir varlıktır. Ses dalgalar halinde yayılmaktadır. Dolayısıyla bir madde değildir. Doğada oluşturulan her sesin bir kaynağı bulunmaktadır. Ses kaynakları ise doğal ses kaynakları ve yapay ses kaynakları olarak ikiye ayrılır. Bu yazıda doğal ses kaynakları üzerinde durmaya çalışacağız.
Ses bir madde olmadığı için önceden var olamaz. Bir kaynağın sürekli olarak sesi üretmesi gerekir.
Doğal Ses Kaynakları ve Örnekleri
Canlıların çıkardığı ya da doğa olayları sonucu oluşan seslere doğal sesler denir. Ancak insanın geliştirdiği yöntemlerle ortaya çıkan zil sesi gibi sesler doğal değildir.
Doğal ses kaynakları için 20 tane örnek aşağıda sıralanmıştır:
- İnsanın konuşma sesi
- Bebeğin ağlama sesi
- Serçenin cıvıltısı
- Bülbülün ötmesi
- Güvercinin şakıması
- Köpeğin havlaması
- Kedinin miyavlaması
- Eşeğin anırması
- Atın kişnemesi
- Koyunun melemesi
- Fok balığının çıkardığı ses
- Yarasaların çıkardıkları ses
- Çekirgelerin çıkardıkları ses
- Kurbağa sesi
- Yağmur sesi
- Rüzgar sesi
- Akan suyun sesi
- Gök gürültüsü
- Ağaç sesi
- Şelale sesi
Örnekleri çoğaltabiliriz. Ancak genel mantığı anladınız sanırım. Tabiatta ortaya çıkan ve insanın müdahale etmediği sesleri doğal ses olarak sınıflandırabiliriz.
Soru: Islık sesi doğal mı yapay mı?
Cevap: Islık sesi doğal bir sestir. İnsanın çıkardığı sestir. Ancak insanın düdük çalmasıyla çıkan ses yapay sestir.
Yapay Ses Kaynaklarına Örnekler
Biraz da yapay ses kaynaklarına örnekler verelim. Ancak öncesinde yapay ses kaynağı ne demektir açıklayalım.
İnsanlar tarafından icat edilen araç ve gereçlerden çıkan seslere yapay ses denir. Bu araç ve gereçlere ise yapay ses kaynağı denmektedir. Yapay ses kaynakları doğada kendiliğinden bulunmazlar. İnsanlar tarafından oluşturulurlar.
Yapay ses kaynaklarına örnekler şöyle sıralanabilir:
- Zil sesi
- Düdük sesi
- Telefon sesi
- Gitar sesi
- Piyano sesi
- Keman sesi
- Flüt sesi
- Davul sesi
- Plak sesi
- Gramofon sesi
- Araba sesi
- Makine sesi
- Müzik aletlerinden çıkan sesler
- Diyapazon sesi
Dikkat ederseniz yapay ses kaynakları doğal ses kaynaklarından şu açıdan farklıdır. Bu araçlar insanlar tarafından geliştirilmiştir. Doğada kendiliğinden bulunmazlar.
Soru: Güneş ses kaynağı mıdır?
Cevap: Güneş’in çıkardığı sesi biz işitemeyiz. Bu nedenle Güneş bizim için bir ses kaynağı değil bir ısı ve ışık kaynağıdır.
Sesin Özellikleri
Doğal ses kaynakları nelerdir örneklerle birlikte öğrendik. Sesin çeşitli özellikleri vardır.
Sesin özellikleri maddeler halinde aşağıda sıralanmıştır:
- Ses dalgalar halinde yayılan bir enerjidir.
- Ses maddesel bir varlık değildir. Yani madde değildir.
- Sesin var olması için ses kaynağına ihtiyaç vardır.
- Ses boşlukta yayılamaz. Sesin yayılması için maddesel ortama ihtiyaç vardır.
- Sıcaklık arttığında sesin hızı da artmaktadır.
- Ses katı, sıvı ve gazlarda farklı hızlarda hareket eder.
- Kısa telden tiz ses, kalın telden pes ses elde edilir.
- Sesin şiddeti ne kadar fazlaysa o kadar iyi duyarız.
- Ses şiddeti biri desibel (dB) şeklindedir.
- Uzaklaşan seslerin şiddetleri azalır.
- Canlılar farklı özellikteki sesleri duyabilirler.
- Sesleri işitmemizi sağlayan organımız kulağımızdır.
- Sesin şiddeti, sesin tınısı ve sesin yükseliği gibi özelliklerle biz sesleri ayırt ederiz.
- Hoşa gitmeyen seslere gürültü denmektedir.
Yukarıda maddeler halinde sıralanan ses özellikleri yeterli olacaktır. Doğal kaynaklardan elde edilen seslerin doğal ses olduğunu unutmayın.