İğne Yapraklı Ormanlar

Dünya coğrafyasında yeşil alanları çeşitli bitkiler oluşturmaktadır. Bu bitkilerden ağaçlar ormanları oluşturan çok önemli yapılardır. İğne yapraklı ormanlar iğne yapraklı ağaçlardan oluşmuş alanları kaplar. Adından da anlaşılacağı gibi genel özellikleri yapraklarının iğne şeklinde küçük olmasıdır. Bu yazıda iğne yapraklı ormanların özellikleri ve görüldüğü yerler üzerinde duracağız.

İğne yapraklı ormanlar karasal etkinin yüksek olduğu yerde görülürler. Bol yağış alan yerlerde ise daha çok yayvan yapraklı ormanlar görülür.

İğne yapraklı ormanlar diğer adıyla tayga olarak anılmaktadır.

İğne Yapraklı Ormanların Görüldüğü Yerler

İğne yapraklı ormanların görüldüğü yerler çoğunlukla Kuzey yarım kürenin kuzey kutbuna yakın yerleridir. Buralarda kışları don olayları görülür ve kalıcı kar dönemleri bulunur. İğne yapraklı olmak kurak karasal dönemde su kaybını azaltıcı yönde bir adaptasyondur.

Aşağıda iğne yapraklı ormanların görüldüğü yerler harita üzerinden gösterilmiştir. Ayrıca bazı ağaç örneklerini de görselde bulabilirsiniz.

Bu açıdan ele alındığı zaman ılıman iklimlerin de soğuk bölgelerinde iğne yapraklı ormanlara rastlamak mümkündür. Hatta bazı yeşil ormanların soğuk kısımlarında da bu ağaçlara rastlanmaktadır. Hem geniş yapraklı hem de iğne yapraklı ağaçların olduğu bu ormanlara karma orman denilmektedir.

İğne yapraklı ormanlar Türkiye içerisinde yükseltisi yüksek yerlerde görülür. Bunun nedeni yükseltinin yüksek olduğu yerde soğuğun ve karasallığın daha fazla olmasıdır. Türkiye’de görülen iğne yapraklı ağaç türleri ise Sarıçam ve Ladin ağaçlarıdır.

Türkiye’de bu ormanlar Aladağ, Bolu, Köroğlu dağları ve Ilgaz dağı gibi alanlarda görülmektedir. Bu bölgeler yükseltisi yüksek olan ve uzun kar dönemlerinin görüldüğüm yerlerdir. Geniş yapraklı ormanlar ise ülkemizde Karadeniz bölgesi başta olmak üzere birçok alanda görülmektedir.

İğne Yapraklı Orman Habitat ve Hayvanları

Yukarıda da değindiğimiz gibi iğne yapraklı orman ya da diğer adı ile tayga sahalarında uzun ve dalsız, dikey ağaçlar bulunmaktadır. Ağaçların bu yapısı odun sanayisinde kullanılmalarını daha kolay hale getirmektedir. Ayrıca çam, köknar, ladin gibi ağaçların ekonomik değeri de yüksektir.

Bu ormanların alt kısımlarında havaların ısınmasıyla birlikte çeşitli gür ot toplulukları ve çalılar görülebilir. Ancak geniş yapraklı ormanlar kadar gür bit bitki örtüsü görülmez. Ağaçlar yıl boyu yeşildir. Havanın soğuk olmasına binaen soğuğa dayanıklı canlılar yaşar.

İğne yapraklı orman hayvanları şöyle sıralanabilir: Kurt, ren geyiği, vizon, vaşak, tavşan, sincap, boz ayı, kunduz ve baykuş şeklindedir. Ayrıca soğuğa dayanıklı birçok kuş ve böcek türü de bu alanda yaşarlar. İğne yapraklı ormanlarda yaşayan hayvanlar soğuğa ve karasal iklim koşullarına dayanıklı canlılardır.

İğne Yapraklı Ormanların Karasal İklimde Dağılışı

Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu ormanlar bol yağış almayan ve soğuk yerlerde görülür. Ancak genel özellikleri ılıman olan bölgelerde dahi yüksek yerlerde sert karasal iklim özellikler görülür. Bu nedenle Dünya’nın çeşitli yerlerinde belirli yükseltinin üzerinde iğne yapraklı ormanlara rastlanır.

Ilıman bölgelerde dağ eteklerinde geniş yapraklı ormanlar görülürken yukarı doğru çıktıkça orman özellikleri değişmekte ve iğne yapraklı ağaçlar artmaktadır.

İğne yapraklı ağaçlar karasal iklime dayanıklı oldukları için soğuk bölgelerin yeşillik kaynağıdır. En büyük avantajları ise kalıcı bir şekilde yeşil kalmalarıdır.

Yoğun bir şekilde diken yapraklı ağaçların görüldüğü yerlerde iğne yapraklı orman biyomu hakimdir.