İlk 18 Element (Periyodik Tablo)

Periyodik tabloda en çok kullanılan elementler ilk 18 element olarak adlandırılan elementlerdir. Bu elementlerin verdikleri birçok tepkime kimya dersinde karşımıza çok çıkan tepkimelerdir. Periyodik tabloyu komple ezberlememiz mümkün değilse de periyodik tablodaki ilk 18 element konumları ve özellikleri ile birlikte bilinirse çok faydalı olacaktır.

Bu yazıda hem tablo şeklinde hem de görsel üzerinden bu elementleri görecek ve tanımaya çalışacağız. Periyodik tabloda elementler soldan sağa doğru periyotlara dizildiği için bu 18 element de bütün A gruplarını kapsamaktadır. Dolayısıyla bunların içinde metal ametal ve soygaz elementler vardır.

Yukarıdaki görselde bu elementler gösterilmiştir. Kafa karıştırmaması açısından aradaki B grupları silinmiştir. Tablonun solundaki iki sütun metal, en sağındaki sıra ise soygaz elementlerdir. Ortada ise yarı metaller ve ametaller bulunmaktadır.

İlk 18 Element Özellikleri

Aşağıdaki tabloda ilk 18 element için atom numaralarına göre simge, elektron dizilimi, elementin türü gibi temel bilgiler verilmiştir.

İlk 18 Element Tablo Halinde Özellikler

Atom numarası	İsim	Sembol	Elektron Dizilimi	Türü
1	Hidrojen	H	1s1	Ametal
2	Helyum	He	1s2	Soygaz
3	Lityum	Li	1s2 2s1	Metal
4	Berilyum	Be	1s2 2s2	Metal
5	Bor	B	1s2 2s2 2p1	Yarı metal
6	Karbon	C	1s2 2s2 2p2	Ametal
7	Azot	N	1s2 2s2 2p3	Ametal
8	Oksijen	O	1s2 2s2 2p4	Ametal
9	Flor	F	1s2 2s2 2p5	Ametal
10	Neon	Ne	1s2 2s2 2p6	Soygaz
11	Sodyum	Na	1s2 2s2 2p6 3s1	Metal
12	Magnezyum	Mg	1s2 2s2 2p6 3s2	Metal
13	Alüminyum	Al	1s2 2s2 2p6 3s2 3p1	Metal
14	Silisyum	Si	1s2 2s2 2p6 3s2 3p2	Yarı metal
15	Fosfor	P	1s2 2s2 2p6 3s2 3p3	Ametal
16	Kükürt	S	1s2 2s2 2p6 3s2 3p4	Ametal
17	Klor	Cl	1s2 2s2 2p6 3s2 3p5	Ametal
18	Argon	Ar	1s2 2s2 2p6 3s2 3p6	Soygaz

Özellikle ilk 18 elementin formülleri ve mümkünse elektron dizilimi bilinirse çok faydalı olabilir. Bu nedenle yukarıdaki tablo çok önemlidir. Ayrıca ilk 18 element içerisinde hangisinin metal, hangisinin ametal ve hangisinin soygaz olduğunu da rahatlıkla görebilirsiniz.

İlk 18 Elementin Kullanım Alanları

İlk 18 element ile ilgili formülleri, elektron dizilimi ve atom numarası gibi özellikleri yukarıdaki tabloda verdik. Şimdi de bu elementlerin kullanım alanları üzerinde duralım.

1. Hidrojen: Doğadaki atomların %90’ını oluşturur. Suyun ve birçok organik bileşiğin yapına katılır. Patlayıcı ve hafif bir gazdır.
2. Helyum: Hafif bir gazdır. Uçan balonlar genellikle helyum gazıyla doldurulur. Soygazdır.
3. Lityum: Çeşitli alaşımlarda ve dayanıklı seramik tencere setleri için kullanılır. En hafif metaldir. Aynı zamanda pillerin yapısına da katılır.
4. Berilyum: Sanayide kullanılan dişlilerde ve özellikle de havacılık sektöründe kullanılmaktadır.
5. Bor: Çeşitli spor malzemelerinin üretiminde kullanılır. Aynı zamanda gübrenin de yapısına katılır. Birçok sanayi üretiminde yüzey için kullanılmaktadır.
6. Karbon: Elmas, kömür, grafit gibi maddeleri oluşturan elementtir. Bütün organik bileşiklerinin temelidir.
7. Azot: Havanın %78 kadarını meydana getirir. Proteinin yapısına katılır. Amonyak, gübre, patlayıcılar (TNT) ve soğutucularda kullanılır.
8. Oksijen: Azottan sonra havanın %21’ini meydana getirir. Yaşam için çok önemlidir.
9. Flor: Diş macununun yapısında bulunur. Teflonun yapısına katılır.
10. Neon: Reklam ışıklarında ve tabelalarda kullanılır. Çeşitli ampullere konur.
11. Sodyum: Sofra tuzunda vardır. Sanayide çeşitli alanlarda kullanılır.
12. Magnezyum: İnsan sağlığı için önemli bir elementtir. Klorofilin yapısında bulunur.
13. Alüminyum: Üretimde çeşitli metal alaşımlarında kullanılır.
14. Silisyum: Yer kabuğunda bol bulunur. Seramik başta olmak üzere çok çeşitli maddelerde kullanılır.
15. Fosfor: Beyaz ve kırmızı fosfor olarak iki türü vardır. Reaktif bir element olduğu için doğada yalnız başına bulunmaz. Gübre sanayisinde, cam ve seramik maddelerde kullanılmaktadır.
16. Kükürt: Kauçuğun ve bazı kağıt türlerinin yapısında kullanılır.
17. Klor: İçme sularını temizlemek için kullanılır.  PVC yapısına katılır.
18. Argon: Ampullerde ışığın parlaması için kullanılır.

İlk 18 element için tekerleme olarak şunu kullanabiliriz. “Hilal hep lisede benle birlikte kalem atardı. Onun farkı ne son madde almaktı. Sinan potada kükürt kalem arttırmıştı”.