Kasların Görevleri Nelerdir?

Kaslar vücudumuz için vazgeçilmez olan dokulardır. Kas dokusu vücudun neredeyse tamamında irili ufaklı bulunmaktadır. Kas dokusu kas hücrelerinden oluşmuştur. Bu yazıda kasların görevleri nelerdir bunu öğrenmeye çalışacağız. Kaslar ve görevleri en geniş haliyle anatomi biliminin inceleme konusudur.

Kaslarla ilgili bilmemiz gereken en önemli bilgi kas çeşitleridir. Çünkü kaslar yapı ve çalışma prensiplerine göre çeşitlenmiştir. Dilerseniz öncelikle kasların görevleri hakkında genel bilgileri maddeler halinde verelim. Ardından kas çeşitlerinin benzerlik ve farklılıkları üzerinde duralım.

Maddeler Halinde Kasların Görevleri

Vücudumuzda kaslar genel olarak şu görevleri yerine getirir:

• Soluk alıp verme, kalp atışı, sindirim,  boşaltım gibi hayati faaliyetlerin yürütülmesi
• Yürümek, koşmak, oynamak, zıplamak, konuşmak gibi istemli eylemlerin yerine getirilmesi
• Vücuda belirli bir yapı ve şekil kazandırılması
• Kan akışı gibi faaliyetlerle dolaşımın sağlanması
• İskelet sistemine ve kemiklere desteklik sağlama
• İç organların hareketlerinde görev alma
• Hareket için gereken besini depo etme
• Kadınlarda doğumu sağlama

Kasların görevlerine baktığımız zaman vücuttaki bütün oluşlarda kasların rol oynadığını görmekteyiz. Kasların felç sonucu işlevlerini yitirmesi vücudun kabiliyetlerini ciddi oranda düşürür. Şimdi de kas çeşitleri ve kasların genel özellikleri üzerinde durmaya çalışalım.

Kas Çeşitleri ve Görevleri

Vücudumuzda 3 çeşit kas bulunmaktadır:

1. Çizgili kaslar
2. Düz kaslar
3. Kalp kası

Bu kas çeşitlerinin benzerlikleri olduğu gibi farklılıkları da vardır. Kaslardaki fark yapı ve çalışma sistemine göre değişmektedir.

Daha önce kas tipleri yazısında kas türleri konusuna değinmiştik. Şimdi tekrar edelim.

Çizgili Kaslar

Kas denilince aklımıza ilk gelen yapılardır. Kol ve bacaklarımızda dokunarak hissedebildiğimiz iskelet kaslarımız çizgili kaslardır. Çizgili kasların en önemli özelliği istemli hareketlere imkan sağlamalarıdır. Kolumuzu kaldırmak istediğimizde beynimiz kol kaslarına uyarı gönderir ve böylece hareket sağlanır. Çizgili kasların özellikleri maddeler halinde şöyle sıralanabilir:

• Uzun silindir şeklindeki hücrelerden meydana gelir.
• Hücreleri çok çekirdeklidir ve çekirdekler hücrenin kenar kısımlarındadır.
• Somatik sinir sistemi kontrolünde çalışırlar. Bu nedenle kasılıp gevşemeleri istemlidir.
• Hızlı çalışır fakat çabuk yorulurlar.
• İskelet sistemine bağlı olduklarından iskelet kasları olarak da anılırlar.
• Miyoglonin bulundurdukları için kırmızı renktedirler çünkü miyoglobin içerisinde demir vardır.
• Oksijenin yetmediği durumlarda laktik asit fermantasyonu ile enerji elde edebilirler.

Düz Kaslar

Yapacakları görevlere göre organların yapısında halkasal, uzunlamasına ve çapraz şekillerde bulunabilirler. Düz kasların miyofibrilleri boyuna uzanırlar ve enine bantlaşmalar göstermezler. Miyoglobin içermediğinden dolayı beyaz renklidirler.

Düz kaslar genellikle iç organlarımızdaki hareketleri sağlayan kaslardır. Düz kasların özelliklerini maddeler halinde şöyle sıralayabiliriz:

• Hücreleri ince ve mekik şeklindedir.
• Hücrelerin tek çekirdeği vardır ve çekirdek hücrenin merkezinde bulunur.
• Otonom sinir sistemi kontrolünde çalışırlar. Yani çalışmaları isteğe bağlı değildir.
• Yavaş çalışırlar ama yorulmazlar.
• Boyuna uzarlar. Yani enine bantlaşma görülmez.
• Beyaz renklidirler.

Kalp Kası

Kalp kası özet bir kas türüdür. Çünkü özellikleri ne tamamen çizgili kaslara ne de düz kaslara uymaktadır. İkisinden de özellikler taşır.

Kalp kası yapı ve özellikleri itibariyle çizgili kastır. Ancak otonom sinir sistemine bağlıdır. Yani düz kaslar gibi istemsiz çalışır ve yorulmaz.

Kalp kası adından da anlaşılacağı gibi sadece kalbimizde bulunan özel bir kas türüdür. Kalp kasını ilginç yapan özelliklerden biri de beyinden uyarı almadan kendi uyarısını kendisi üretmesidir.

Kaslar ve görevleri üzerinde kısaca durduk. Kasların benzerlikleri ve farklılıkları için de yukarıda özelliklerini paylaştığımız üç kas türü için de kıyaslama yapmak gerekir.