Kinematik Nedir? Kinematik ve Özellikleri
|Fizik bilimi geliştikçe çeşitli branşlara ayrılmıştır. Kinematik fiziğin mekanik alt dalına giren bir alandır. Bildiğimiz gibi fiziğin alt alanları içerisinde mekanik; kuvvet, hareket ve enerji gibi kavramları incelemektedir.
Sabit cisim mekaniği statik ve dinamik olarak ikiye ayrılır. Statik durgun cisimlerin dengesini incelerken, dinamik kuvvet etkisine hareketi incelemektedir.
Peki, bu anlattıklarımızın kinematikle ne ilgisi var? Dinamik kinetik ve kinematik olarak ikiye ayılır. Kinematik ve dinamik arasındaki temel fark birinin diğerini kapsamasıdır. Çünkü kinematik dinamiğin alt başlıklarından biridir.
Harekete neden olan kuvveti ele almadan sadece hareketin özellikleri üzerinde duran alana kinematik denir. Yani kinematik için önemli olan hareketin nedenini incelemek değil, özelliklerini ve sonuçlarını ortaya koymaktır.
Dinamik Nedir?
Klasik mekanikte kuvvet, hareket ve ivme kavramlarını inceleyen alana dinamik denmektedir. Dinamikte eğer sadece hareket ele alınıyorsa burada kinematik işleniyor demektir.
Eğer hareketin içerisinde kuvvet özellikleri de varsa o zaman kinetik bilgisi devreye girer. Çünkü yukarıda da dediğimiz gibi kinematik kuvvetle ilgilenmez.
Aslında hareketin tek nedeni kuvvettir. Newton yasaları gereği kuvvet olmadan hareket olmaz. Çünkü duran cisimler eylemsizlik prensibi gereği durma eğilimindedir. Fakat kuvvetin hareket ettirme, hızlandırma, durdurma gibi özellikleri vardır.
Dinamik konusunu iyi öğrenmek için kuvvet kavramını iyi bilmek gerekir. Kuvvetin hızlandırıcı etkisi F = m.a formülüyle ifade edilir.
Kinematiğin Elemanları
Kinematiğin sadece hareketle ilgilendiği söyledik. Hareketi tanımlamak ve incelemek için birçok elemana ihtiyacımız vardır.
Kinematik biliminde grafikler ve denklemler çok sık kullanılır. Örneğin hız zaman grafikleri ya da konum zaman grafikleri kinematiğin alanına girer. Grafikte çizilen şeyin aynı zamanda denklem olarak ifade edilmesi de çok önemlidir. Böylece hareketin özelliklerini de matematiksel olarak ifade edebiliriz.
Sabit hızlı harekette hız doğrusu yatay olur. Ancak sabit hızlanan bir harekette doğrunun belirli bir eğimi vardır. İşte bu eğim bize ivmeyi vermektedir.
Sonuç olarak kinematiğin ana meselesi grafik, harf ve denklemlerle hareketi anlatmaktır. Hareketi anladığımız zaman aslında mekaniğin çoğu konusunu da anlamaktayız. Çünkü hareketin esası olan hız fizikte birçok denklemin ana elemanıdır.