Küçük Kan Dolaşımı

Vücudumuzda kan yoluyla doku ve hücrelere besin ve oksijen taşınması dolaşım sistemi sayesinde olur. Dolaşım sisteminin ana maddesi kandır. Vücudumuzda iki tip dolaşım vardır. Bunlar küçük kan dolaşımı ve büyük kan dolaşımı şeklindedir.

Büyük ve küçük kan dolaşımı birbirinin devamı şeklindedir ve bu ikisi birlikte anlamlıdır. Bu yazıda dolaşımın kanı temizleme bölümü olan küçük kan dolaşımı üzerinde duracağız.

Küçük kan dolaşımında amaç vücutta kirlenen kanı akciğere göndererek temiz hale getirmektir. Akciğere giden kan oksijen açısından zenginleştirilir ve ardından kalbe geri döner. Kalpten kanın vücuda gönderilip geri toplanması ise büyük kan dolaşımıdır.

Küçük Kan Dolaşımı Sırası ve Şeması

Küçük kan dolaşımının iki ana organı kalp ve akciğerdir. Kan dolaşımı şeması üzerinden bu durum daha iyi gözlemlenebilir ancak şemaya geçmede önce kanın nerelerde geçtiğine bir bakalım.

1. Vücutta oksijeni tükenen kan (kirli) toplardamarlar ile kalbin sağ kulakçığına gelir.
2. Sağ kulakçıkta biriken kan altta bulunan sağ karıncığa geçer.
3. Sağ karıncığa dolan kan akciğer atardamarı ile akciğere yollanır.
4. Akciğerde kana oksijen verilir ve kandan karbondioksit alınır.
5. Oksijence zenginleşen kan kalpteki sol kulakçığa gönderilir.
6. Sol kulakçıktaki kan alttaki sol karıncığa geçer. Böylece pompalanmaya hazırdır.

Daha önce küçük kan dolaşımı şeması yazısında şema üzerinde bunu göstermiştik. Şimdi şemayı burada paylaşalım. Böylece şema üzerinde küçük kan dolaşımı sırası gözlemlenebilir.

• Sağ kulakçık
• Sağ karıncık
• Akciğer atardamarı
• Akciğer kılcalları
• Akciğer toplardamarı
• Sol kulakçık
• Sol karıncık

Küçük Kan Dolaşımı ve Amacı

Küçük kan dolaşımı 6. sınıf müfredatından itibaren çeşitli süreçlerde karşımıza çıkmaktadır. Aynı zamanda tıpta anatomi bilimi bu dolaşımı incelemektedir. Anatomide küçük kan dolaşımına pulmoner dolaşım denmektedir.

Yukarıdaki küçük kan dolaşımı şeması üzerinden küçük kan dolaşımının sırasını da tekrar etmiş olduk. Burada bilmemiz gereken temel bilgi küçük kan dolaşımının ana amacının kanı temizlemek olmasıdır. Kanı temizlemek derken kast edilen ise kandaki oksijeni arttırıp karbondioksiti azaltmaktır.

Temizlenen kan büyük kan dolaşımı ile vücuda gönderilecektir. Vücuttaki hücreler hayatta kalmak için sürekli enerji harcarlar. Bu enerjiyi elde etmek için de solunum yaparlar. Solunumda oksijen harcanır ve karbondioksit üretilir. Böylece kanda karbondioksit artışı olur.

İşte akciğerle aldığımız soluk kanı yeniden temizlemeye yarar. Bu şekilde hücrelerimiz hayatta kalacaktır.

Kısacası küçük kan dolaşımının amacı büyük kan dolaşımına hazırlık yapmaktır. Ancak bu ikisini art arda gerçekleşen süreçler olarak düşünmemeliyiz. Küçük ve büyük kan dolaşımı aynı anda olmaktadır. Kalbin bir kısmı kasılırken diğer kısmı gevşer. Bu da eş zamanlı farklı işlemlerin gerçekleşmesine olanak sağlar.