Mahalli Rüzgar Yön İsimleri
|Haberlerdeki hava durumu sunumları sırasında genelden Balkanlardan esen soğuk hava dalgalarını duyuyoruz. Ancak aslında ülkemizi etkisi altına alan mahalli rüzgarlar daha fazla. Bu yazıda mahalli rüzgarlar yön isimleri üzerinde duracağız.
Aşağıda listelediğimiz rüzgarların isimlerini farklı zamanlarda mutlaka duymuşsunuzdur.
Ülkemizi Etkileyen Mahalli Rüzgarlar ve Yön İsimleri
Birçok farklı yönden esen mahalli rüzgarlar estikleri yönlere göre isimlendiriliyor. Bunların en önemlilerini sırayla sizinle paylaşalım.
Yıldız
İsmini balıkçılardan alan Yıldız rüzgarı, kuzey yönünden esmektedir. Mahalli rüzgarlardan en çok bilinenler arasında yer almaktadır. Özellikle Marmara ve Karadeniz bölgesinde kışların soğuk, yazların ise serin geçmesine yol açar.
Lodos
En hızlı esen rüzgarlardan biri olan Lodos, daha çok ülkenin batı kesimlerini etkilemektedir. Güney batı yönünden esen rüzgarın hızı 60 knots’a kadar ulaşabilir.
Özellikle denizcilerin daha çok hareket edebilmesini sağladığı için önemlidir. Yağan yağmurdan sonra ılık bir şekilde eserek havanın ısınmasına yol açabilir.
Poyraz
Karadeniz’den esen kuzeydoğu rüzgarı Poyraz İstanbul’da oldukça sert bir şekilde hissedilebilir. Kış aylarında sokaklarda maddi hasar yaratabilecek kadar şiddetlidir. Rusya’nın güneyinden gelen yüksek basıncın Karadeniz’deki görece ılık denizle buluşması sonrasında Poyraz ortaya çıkar.
Meltem
Akdeniz’in o aşina olduğumuz ılık esintisini ortaya çıkarak Meltem rüzgarı, Temmuz ve Ağustos aylarında şiddetini artırır. Meltemler günlük rüzgarlardır. Kara ve denizin ısınma ve soğuma hızlarının farklılıklarından kaynaklanmaktadır.
Kuzeybatıdan esen rüzgar Egeliler arasında İmbat ismiyle de bilinmektedir. Daha fazla bilgi için imbat nedir adlı yazıya bakabilirsiniz.
Karayel
Yağmurlu geçen yoğun günlerden sonra ortaya çıkan Karayel, kuzeybatı yönünden eser. Balkanların kuzeyindeki yüksek basınç ile Rusya’daki alçak basıncın bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Estiği yerlere kuru, sıcak ve rahatlatıcı bir hava taşır.
Keşişleme
Denizcilerin ismini verdiği güneydoğu rüzgarı keşişleme, sıcak ve kuru bir havaya sebep olur. Uludağ’ın eski adı Keşiş Dağı şeklindedir. Bu yönden Bursa’ya doğru esen sert rüzgar epey soğuk olmaktadır. Bursa’da hissedilen bu soğukluk zamanla rüzgara adını vermiştir.
Kıble
Kıble ile aynı yönde olduğu için ismini bundan alan rüzgar, nemli ve sıcak bir hava taşır. Orta Akdeniz’deki ağır havanın temel sebeplerinden biridir. Kıble bölgesi Türkiye’nin güneyinde olduğu için sıcak karakter taşır.
Türkiye Kuzey yarımkürede yer aldığı için güneyi sıcak ve kuzeyi soğuk karakterlidir. Bu duruma “enlem etkisi” neden olmaktadır.
Gündoğusu
Soğuk ve kuru hava taşıyan Gündoğusu rüzgarı, doğudan esmektedir. Bu rüzgarın yönü aslında adından da anlaşılmaktadır. Kafkaslar ve Rusyada’daki yüksek basınç sonucuyla oluşur. Yağışlı havalarda yağışı keser.
Günbatısı
Batı yönünde esen Günbatısı, nemli ve sıcak rüzgarlardan biridir. Batı kesiminde yağışa neden olurken özellikle denizlerde etkilidir. Mahalli rüzgar yön isimleri bu şekilde olsa da halk arasında farklı isimler de duymak mümkündür.