Mayalanma Fiziksel mi Kimyasal mı?
|Yoğurdun, peynirin ya da ekmeğin oluşması mayalanma ile gerçekleşir. Mayalanma eskiden olduğu gibi şimdi de bizim için çok önemli bir hadisedir. Bu yazıda mayalanma fiziksel değişim ki yoksa kimyasal değişim mi konusuna değineceğiz. Bu cevap yoğurdun, peynirin, sirkenin ya da hamurun mayalanması gibi çeşitli olayları kapsayacaktır.
Mayalanma çok önemli bir kimyasal süreçtir. Mikroorganizmaların etkin rol oynadığı bu süreç kimyasal değişim olarak sınıflandırılır. Kimyasal değişimlerin tamamında olduğu gibi mayalanmada da çeşitli kimyasal tepkimeler gerçekleşir.
Mayalanma nedir bir hatırlayalım. Organik maddelerin mikroorganizmalar tarafından salgılanan enzimlerle değişikliğe uğramasıdır. Bu değişiklikte çeşitli kimyasal tepkimeler olur. Örneğin sütün yoğurda dönüşmesini sağlayan bir bakteridir. Bu bakteri sütte çoğalır ve çeşitli enzimler salgılar. Bu enzimler sütle tepkimeye girerek onu yoğurda çevirir. Süt ve yoğurdun kimyasal yapısı birbirinden farklıdır.
Sütten yoğurt yapılması kimyasal bir değişimken yoğurttan ayran yapılması fiziksel bir değişimdir. Birinde mayalanma varken diğerinde sadece suyla karıştırma söz konusudur.
Fiziksel ve Kimyasal Değişimlere Örnekler
Mayalanmanın kimyasal değişim olduğunu öğrendik. Şimdi de fiziksel ve kimyasal değişimlere çeşitli örnekler verelim.
Fiziksel değişime örnekler:
- Suyun buharlaşması
- Buzun erimesi
- Işığın kırılması
- Kağıdın yırtılması
- Petrolün damıtılması
- Şekerin suda çözünmesi
- Cam şişenin kırılması
- Yoğurttan ayran yapılması
- Telin bükülmesi
- Pirincin ufalanması
- Buğdaydan un elde edilmesi
İlgili yazı: Ekmeğin küflenmesi fiziksel mi kimyasal mı?
Kimyasal değişime örnekler:
- Gümüşün kararması
- Ekmeğin küflenmesi
- Hamurun mayalanması
- Sirke oluşması
- Sütten yoğurt elde edilmesi
- Sütten peynir elde edilmesi
- Oksitlenme olayları
- Solunum
- Fotosentez
- Yumurtanın haşlanması
- Yeşil yaprakların sararması
- Yemeğin bayatlaması
- Çöpün kokuşması
- Kağıdın yanması
Neyin fiziksel değişim neyin kimyasal değişim olduğuna karar vermek için en doğru yol değişim sırasında kimyasal tepkime olup olmadığına bakmaktır.