Mengücekliler ve Eserleri

Bu yazımızda siz öğrencilere ve tarih meraklı okuyucularımıza Mengüceklilerden ve onların günümüze kadar ulaşmış eserlerinden bahsedip birkaç temel bilgiyi sizlere aktaracağız.

Mengücekliler Tarihi

Mengücekliler, Türk-İslam tarihinde çok önemli bir yeri olan, günümüze nitelikli tarihi eserler bırakma başarısı göstermiş ve Anadolu’nun Türk ve İslam yurdu olmasında çok önemli katkılar üstlenmiş bir topluluktur.

Sultan Alparslan’ın komutanlarından Mengücek Gazi tarafından 1080 yılında Erzincan merkezli olmak üzere Kemah, Divriği, Şebinkarahisar, Sivas dolaylarında kurulmuş bir Türk beyliğidir. Malazgirt sonrası dönemin en önemli Anadolu devletlerindendir.

1142’de İshak Bey’in iktidara gelmesiyle Erzincan ve Divriği kolu adları altında ikiye bölündüler fakat varlıklarını devam ettirdiler. Erzincan kolu 1228’de, Divriği kolu 1252’de Anadolu Selçuklu Devleti’nin hükümranlığı altına girmiştir. Anadolu Selçuklularına tabi olan son devlettir. Erzincan’ı Alaeddin Keykubat almıştır.

İshak Bey, beyliğini korumak için diğer Anadolu beylikleriyle özellikle Artuklularla çetin mücadelelere girişmiştir. 1120’de Artuklu Belek Bey’e yenilmiştir. İshak Bey’in oğulları döneminde Mengücekliler, Hristiyanlara karşı başarılı mücadeleler vermişlerdir. Divriği kolundaki beyler genellikle Anadolu Selçuklu Devleti yanlısı politikalar izlemişlerdir. 1228’de Mengücekliler yıkılmıştır.

Mengücekliler ve Eserleri

Mengüceklilerin en önemli eserleri olarak; Divriği Kale Camii, Divriği Ulu Camii ve Ulu Cami’ye bitişik olarak inşa edilen Darüşşifa, Divriği Külliyesi, Kayıtbay Camii ve Divriği Sitti Melik Kümbeti’ni sayabiliriz.

Şimdi bu eserler hakkında sizlere bazı bilgiler verelim.

Divriği Sitti Melik Kümbeti, Mengücük oğlu Emir Seyfeddin Şehinşah için yaptırılmıştır. Sekizgen tabanlı ve sekizgen gövdelidir. 1196’da inşa edilmiştir. Yapımında taş malzemeler kullanılmıştır.

Divriği Ulu Camii ve Şifahanesi, 1229’da Ahlatlı Hürrem Şah’a yaptırılmıştır. Taş ve ahşap yapının uyumla bilinir. Şifahane, camiye bitişik olarak Melike Turan Melik tarafından yaptırılmıştır. İçinde bir adet de türbe bulunmaktadır. Yine çinili lahitler de bu yapının içinde görülebilir. Cennet Kapısı da bu caminin mimari güzelliklerindendir.

Divriği Kale Camii, 1180 yılında Emir İshak tarafından yaptırılmıştır. Magaralı Firuz tarafından inşa edilmiştir. Karahanlı ve Selçuklu mimarisinin de temel özelliklerini yansıtmaktadır. Mimberi abanoz ağacından yapılmıştır.

Saltukluların yaptığı eserler için: saltuklular ve eserleri yazısını da okuyabilirsiniz.