Mikrofilament

Hücre iskeletini oluşturan üç yapı vardır. Bunlar:

1. Mikrofilament
2. Mikrotübül
3. Ara filament

Şeklindedir. Bu yazıda mikrofilament incelenecektir.

Tüm ökaryotik hücrelere ortak olan mikrofilamenler öncelikle yapısal özelliktedir. mikrotübüllerin yanı sıra çoğunlukla ara filamentler ile birlikte hücre iskeletinin önemli bir bileşenidir.

Mikrofilamentin çapı 5 ila 9 nanometre arasında değişir ve büyük miktarlarda gerilime dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Mikrofilamentler, miyozin ile birlikte, hücresel daralma ve temel hücre hareketlerinde kullanılan kuvvetlerin oluşumuna yardımcı olur. Mikrofilamentler aynı zamanda bölünen bir hücrenin iki hücrede tutunmasını sağlar ve belirli hücrelerin amipsi hareketlerine katılırlar.

Mikrofilament Yapısal Organizasyonu

Mikrofilamentler, aktin olarak bilinen bir proteinden yapılmış sağlam çubuklardır. Hücre tarafından ilk kez üretildiğinde, aktin küresel bir formda görünür. Bununla birlikte genellikle aktin filamentleri olarak da adlandırılan mikrofilamentlerde, moleküllerin uzun polimerize zincirleri helezon ile iç içe geçmiş olup filament bir protein formu oluşturur.

Mikrofilament oluşturan alt birimlerin tümü, aynı görevi yapacak şekilde bağlanır. Bu gerçeğe bağlı olarak, her mikrofilament polarite gösterir. Yani filamentin iki ucu farklıdır. Bu polarite, bir tarafın (artı uç olarak adlandırılır), tipik olarak diğerinden (eksi uç) daha hızlı hareket etmesine neden olur.

Tipik olarak bir hücrenin merkezkaçından dışarıya uzanan mikrotübüllerin aksine, mikrofilamentler tipik olarak hücre zarında çekirdeklenir. Bu nedenle, bir hücrenin çevresi (kenarları) genellikle en yüksek konsantrasyonda mikrofilamentler içerir.

Bununla birlikte, bir takım dış etkenler ve bir dizi özel protein, mikrofilament özelliklerini etkiler ve filamentler hücrenin bir bölgesinde tamamen sökülüp başka bir yere yeniden monte edilmek zorunda kaldıklarında, gerekirse hızlı değişimler yapmalarını sağlarlar.

Hücre zarının hemen altında bulunan mikrofilamentler hücre yüzeyinin şeklini ve hareketini düzenleyen hücre dış yüzeyinin bir parçası olarak düşünülür. Sonuç olarak, mikrofilamentler çeşitli hücre yüzeyi projeksiyonlarının geliştirilmesinde (önemli bir rol oynamaktadır.

Hayvan Hücresi Mikrofilament Ağı

Hayvan hücresinde gelişmiş bir mikrofilament ağı bulunur. Bu sayede hücre iskeleti ayakta durmaktadır.

Canlı organizmaların hücrelerinde aktin filamentleri genellikle çeşitli yardımcı proteinler tarafından daha büyük, daha güçlü yapılar halinde düzenlenir.

Hücre zarının dışında çıkıntı yapma da yine mikrofilamentler sayesinde sağlanır. Hayvanların bağırsak hücrelerinde zardan çıkan ve emilim sağlayan yapılar vardır. Hücre zarından bu şekilde çıkıntı olmasında mikrofilament görev alır.

Yukarıda bahsettiğimiz amipsi hareketi en başta amip yapar. Amip hücre iskeletinde de mikrofilamentler etkin rol oynar.