Milli Mücadele Sürecinde Hangi Kongreler Düzenlenmiştir?

Milli Mücadele Birinci Dünya Savaşı sonrasında işgal edilen Anadolu topraklarındaki halkın birlikte düşmanı topraklarından atarak  bağımsız bir devlet kurdukları sürecin genel adıdır. Bu süreçte sadece silahlar patlamamış, aynı zamanda millet bütün unsurlarıyla birlik olmuştur. Milli mücadele sürecinde düzenlenen kongreler bu birliğin sağlanmasında çok önemli rollere sahiptir.

Bu yazıda Milli Mücadele sürecinde hangi kongreler düzenlenmiştir özet olarak anlatacağız. Milli Mücadele sürecinde gerçekleşen kongreler şöyledir:

• Erzurum Kongresi (23 Temmuz – 7 Ağustos 1919)
• Balıkesir Alaşehir Kongreleri (26 Temmuz – 25 Ağustos 1919)
• Sivas Kongresi (4 – 11 Eylül 1919)

Milli mücadele kongreler kronolojisi yukarıdaki gibidir. İlk kongre hangisidir diye sorarsak cevap Erzurum Kongresi şeklinde olacaktır. Ancak kongrelerden önce yayınlanan genelgeler de bu süreçte çok etkili olmuştur. Kurtuluş mücadelesinde yayınlanan genelgeler ise şöyledir:

• Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919)
• Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919)

Milli Mücadele Dönemi ve Kongrelerin Önemi

Yukarıda milli mücadele sürecinde düzenlenen kongreler tarihleri ile birlikte verildi. Bu kongrelerin önemine kısaca değinelim.

Anadolu toprakları işgal edildiğinde yurdun her bölgesinde bu durum rahatsızlığa neden olmuştur. Ancak milli bir direnişin gerçekleşebilmesi için milletin ortak amaç etrafında toparlanması gerekmektedir. 19 Mayıs 1919 tarihinde Atatürk’ün Samsun’a çıkmasıyla ardından da sırasıyla Havza ve Amasya genelgelerinin yayınlanmasıyla Kurtuluş Savaşı süreci resmen başlamıştır.

Milli mücadele sürecinde gerçekleşen kongrelerde özetle bağımsızlık fikri ana unsuru oluşturmuştur. Şimdi de kongreleri özet olarak ele alalım.

Kongrelerin Özeti

Erzurum Kongresi: Esasen doğu illerinin işgalini protesto etmek için toplansa da alınan kararlar itibariyle bütün yurdu ilgilendiren bir kongre olmuştur. Manda ve himaye fikri reddedilmiş, milli kuvvetlerin öne çıkarılması esas alınmıştır. Osmanlı Hükumetinin görevini yerine getirememesi durumunda geçici bir hükumet kurulacağı da burada dile getirilmiştir.

Erzurum Kongresi Mustafa Kemal’in lider olarak kabul görülmesinde ve Sivas Kongresinin toplanmasında çok önemli rol oynamıştır.

Sivas Kongresi: Erzurum Kongresinde alınan kararların pekiştirilmesi şeklinde olmuştur. Toplanması ve alınan kararlar açısından bölgesel değil ulusal bir nitelik taşımaktadır. Bütün milli cemiyetlerin tek çatı altında birleştirilmesine karar verilmiştir.

Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri: Yunan işgalini protesto etmek için toplanmıştır. Padişaha bağlılık tekrar edilmiştir. Erzurum Kongresinde alınan kararlar tekrar edilmiş ve onaylanmıştır.

Yukarıda saydıklarımız dışında daha küçük ve bölgesel kongreler de toplanmıştır. Bütün bunlar milli bilinci canlandırmış ve ortak amaç etrafında kenetlenmeyi sağlamıştır.