Orhan Veli ve Edebiyatımızdaki Yeri

Orhan Veli Kanık 1914-1950 yılları arasında yaşamış bir edebiyatçımızdır. Şiirleri dillerden dillere dolaşan bu edebiyatıçımızın maalesef ömrü kısa olmuştur. Melih Cevdet Anday ve Oktay Rifat ile birlikte garip akımının kurucuları arasında yer almıştır. Orhan Veli şiiri halk seviyesine indirip sokaktan sıradan insanları şiirinde konu aldığı için edebiyatımızda önemli bir yere sahiptir. 36 yaşında ölmüş olması edebiyat dünyasını derinden sarsmıştır. Yaşıtları ve lise arkadaşları diğer iki arkadaşı ondan sonra da eserler vermeye devam etmişlerdir.

İstanbul’da doğup burada vefat eden şair kısa ömrüne çeşitli öykü, deneme ve makaleler de sığdırmayı başarmıştır. Şiirde eskiyi ve ölçüyü reddeden Orhan Veli yazdığı eserlerle serbest şiirin ölçüsü olmuştur. Birçok şiirinde kafiye dahi yoktur. Süleyman Efendiyi bize tanıtan, anlatamıyorum şiirini bize sunan yine Orhan Velidir. Rakı şişesinde balık olmak istemiş ve gözlerini kapatıp İstanbul’u dinlemiştir. Ayrıca Nasreddin Hoca Hikayeleri adlı bir eser de vermiştir.

Orhan Veli yaşadığı dönemde birçok eleştiriye de maruz kalmıştır. Mevcut şiir anlayışına karşı çıktığı için suçlanmıştır. Ancak şimdi geriye dönüp bakıldığında onun ne kadar büyük bir şair olduğu da ortadadır. Sanatçı, birçok çeviriye de imza atmıştır. Özellikle Fransız edebiyatından birçok eseri dilimize kazandırmıştır. Garip akımının esas öncüsü olduğu halde üç arkadaştan ilk aramızdan ayrılan o olmuştur. Sonra diğer iki arkadaşı yeni bir akım geliştirmek istedilerse de bu garip akımı kadar başarılı olamamıştır. 1950’li yıllara damgasına vuran bu akım üç arkadaşın yazdığı bir eserle manifesto olarak da ifade edilmiştir. Orhan Veli’yi büyük yapan sadece başlattığı akım değil çok okunan ve sevilen şiirleri olmuştur. Bu nedenle yakın dönem edebiyatımız için Orhan Veli önemli bir değerdir.