Paleontoloji Nedir?

Canlılığı iyi tanımak istiyorsak onun tarihini de iyi anlamalıyız. Doğayı tarihiyle birlikte anlamak her anlamda çok önemlidir. Paleontoloji bilimi bir doğa tarihi bilimidir. Bu yazıda paleontoloji nedir, paleontolog kime nedir gibi sorulara yanıt vereceğiz.

Geçmişte yaşamış canlılarla ilgilenen bilim dalına paleontoloji denir. Geçmişten günümüze canlılarla ilgili kalan en önemli şey fosiller olduğu için paleontoloji fosil bilimi olarak da bilinmektedir.

Palaios eski demektir. Onto kelimesinin varlık ve logos kelimesinin de varlık manasına geldiğini biliyoruz. Buna göre paleontoloji eskiden var olmuş varlıkların bilimi olarak ifade edilebilir.

Paleontoloji bilimi geçmişten bugüne kadar fosilleri detaylı olarak incelemektedir. Fosilleri incelerken kimya başta olmak üzere diğer birçok bilim dalından da yararlanmaktadır.

Paleontoloji kısaca canlılığın tarihi olarak incelenecek bir bilim dalıdır. Bu açıdan hem tarihle hem de biyolojiyle yakın ilişki içerisindedir.

Paleontolog Nedir?

Paleontoloji bilimi söz konusu olduğunda en çok sorulan sorulardan biri de paleontolog nedir ya da kimdir sorusudur. Paleontoloji bilimiyle ilgilenen bilim adamlarına paleontolog denir.

Canlılığın milyar yılı bulan çok uzun bir tarihi vardır. Bu tarih içerisinde birbiriyle akraba olan ya da olmayan milyarlarca canlı türü gelip geçmiştir. Durum böyle olunca paleontolog bilim insanlarının da inceleme alanı epey geniştir. Mikro ölçekten makro ölçeğe kadar incelenecek canlı türü sayısı neredeyse sonsuzdur.

Bir paleontolog için en değerli şey canlı fosilleridir. Çünkü eski canlıları incelerken elde bir örnek bulunması bize çok büyük faydalar sağlayacaktır. Bilimsel yöntemler kullanılarak incelendiği zaman fosillerden birçok bilgi elde edilebilmektedir.

Paleontoloji bilimi sayesinde bugün hiç görmediğimiz halde dinozorlarla ilgili çok sayıda bilgiye sahibiz. Bu canlıları sınıflandırmak ve birçok türünün özelliklerini bilmekteyiz.

Paleontologlar buldukları verileri birbirini üzerine ekleyerek sürekli olarak daha çok bilgi elde etmeye çalışırlar. Bu sayede canlı türlerini sınıflandırmak ve bugün yaşayan canlıların geçmişteki atalarını tespit etmek mümkün olmaktadır.

Evrim Teorisi ve Paleontoloji

Evrim teorisi son yılların popüler teorisidir. Charles Darwin tarafından ortaya atılan teori zamanla gelişim göstermiş ve bugün evrimsel biyoloji adıyla geniş çaplı bir dal oluşmuştur. Evrim teorisi ile paleontoloji birbiriyle oldukça ilişkilidir.

Evrim teorisinin temel argümanlarından biri de canlı türlerinin başka ata canlı türlerinden geldiğidir. Dolayısıyla bu teorinin doğru olup olmadığını araştırmak için ise eski canlı türleriyle ilgili daha fazla bilgiye sahip olmak gerekmektedir.

Bir canlı türünden başka bir türün oluşması için ortam şartlarının değişmesi gerekir. Ayrıca canlılarda meydana gelen mutasyonlar, rekabet, kaynakların kısıtlı olması gibi birçok faktör etkilidir. Bütün bu faktörlerin ne ölçüde gerçekleşip gerçekleşmediği de paleontoloji bilgisiyle ortaya çıkmaktadır.

Bu açıdan bakıldığı zaman evrim teorisi için paleontoloji çok önemli bir alandır. Evrim teorisini ortaya atan bilim insanları da paleontologlardır.

Evrimin anlaşılması için her canlı türünün geçmişine gitmek gerekir. Bu da birçok ata tür demektir. Ancak geçmişte yaşamış ve soyu tükendiği için evrimleşememiş birçok tür de bulunmaktadır. Dolayısıyla bu türlerin de özellikleriyle birlikte tespit edilmesi gerekmektedir.

Paleontolojinin Dalları

Bugün bakteri gibi mikro türleri dahil ettiğimizde dünyada yaşayan çok fazla canlı türü bulunmaktadır. Geçmişte iklim koşullarının iyi olduğu bazı zaman dilimlerinde tür sayısı daha da fazla olmuştur. Dolayısıyla bu rakamları düşündüğümüz zaman paleontologların çalışma alanının ne kadar geniş olduğunu anlayabiliyoruz.

Bugün paleontoloji bilimi incelediği canlı sınıflarına göre birçok alt dala ayrılmıştır. Bu alt dalların hepsine değinmek yerine genel anlamda sınıflandırma yapabiliriz.

İncelenen canlı türünün büyüklüğüne göre iki ana alan bulunmaktadır.

1. Makropaleontoloji: Büyük ölçekli canlıların incelendiği alandır. Canlı fosilleri gözle görülebilir büyüklüktedir.
2. Mikropaleontoloji: İsminden de anlaşılacağı gibi mikroskobik canlıları inceler. Bu alanda fosil bulmak ve incelemek daha zordur.

Makro alanda ve mikro alanda inceleme yapmak için bazı çalışma yöntemleri ortak olmasına rağmen birbirinden tamamen farklı yöntemler de bulunmaktadır.

Genel olarak paleontolojide incelenen fosiller hayvan ve bitki fosilleridir. Bu iki alanın da çalışma sistemleri farklı özellikler gösterir. Bu açıdan fosil bilimi paleontolojiyi yine ikiye ayırabiliriz.

1. Paleofitoloji: Bitki fosillerini inceler. Bitki bilimi olan botanikle iç içedir. Paleobotanik şeklinde de adlandırılır.
2. Paleozooloji: Hayvanlara ait fosilleri ve kalıntıları inceler. Dinozorları inceleyen alan bu alandır. Ayrıca evrim teorisi açısından da yine çok önemlidir. Zoolojik paleontoloji olarak da isimlendirilir.