Refleksif Nedir?

Felsefe ve düşünce üzerine birçok kavram bulunmaktadır. Bu kavramlardan biri de refleksif düşünce kavramıdır. Refleksif düşünce veya başka bir deyişle refleksivite düşünen öznenin düşüncesi üzerine düşünmesidir. Kendi dışına çıkarak ve kendine bir obje olarak bakmak refleksif düşüncenin gereğidir.

Felsefeyi incelediğimiz zaman doğasında refleksif bir bakış açısı olduğunu görmekteyiz. Çünkü felsefe bir düşünce disiplini olmasına rağmen sadece düşünmüyor, aynı zamanda düşünceyi de düşünüyor. Örneğin düşüncenin sınırı, neyi bilip bilemediğimiz gibi konular refleksif konulardır.

Kısaca özetlemek gerekirse refleksif düşünce düşüncenin tekrar kendisine dönmesidir. Düşünceyi düşünmek veya düşünen özne olarak kendini düşünmek şeklinde ifade edilebilir.

Refleksif Olmanın Gerekliliği

Batı felsefesinde modern insanın düşünce sistemini anlatırken refleksif düşünce tarzı bir şart olarak görülmektedir. Çünkü insan kendisi dışındaki nesneleri irdelediği gibi tarafsız bir gözle kendisini ve düşüncesini de irdelemelidir. Kişinin kendisini ve düşüncesini irdelediği durumlar refleksif olma örnekleri arasında gösterilebilir.

Bilgi felsefesini ya da din felsefesini örnek olarak gösterelim. Hem bilgi felsefesinin uğraşı olarak bilgiye dayalı her şeyi düşünürüz. Hem de bilginin sınırlarını, bilgi felsefenin sınırlarını düşünürüz. Bunlar ele alınmadan tam bir sistemli düşünce sağlanamaz.

Ya da din felsefesinde dinin kendisini sorguladığımız gibi din felsefesinin de kendisini sorgulamamız gerekmektedir.

Refleksivite ve refleksif düşünce kavramları daha çok felsefenin doğasında bulunmaktadır. Bunun günlük hayata yansıması ise öznenin yani bireyin kendi düşüncesini sorgulaması şeklinde ortaya çıkmaktadır.

Felsefe disiplininin kendini sorgulayan yapısı refleksif olma özelliğiyle alakalıdır. Bunun dışında felsefe bilgisinin tutarlı olma, kümülatif olma, tutarlı olma gibi çeşitli özellikleri bulunmaktadır.

Refleksif nedir kısaca özetlemeye çalıştık. Biraz karışık olan bu kavramı daha iyi anlamak için ve daha iyi bilgi sahibi olmak için felsefenin genel özeliklerini ve yapısını bilmek gerekir.