Sil ve Kamçı Ne İşe Yarar?

Hücrelerde hücre zarının dışına doğru oluşan yapıların başında sil ve kamçı gelmektedir. Sil ve kamçı hem gelişkin yapılı canlılarda hem de daha basit yapılı canlılarda bulunmaktadır. Bu yazıda sil ve kamçı ne işe yarar, bu yapıların hücreye kazandırdığı özellikler nelerdir gibi sorulara yanıt arayacağız.

Sil ve kamçı genel olarak hücrede hareketi sağlamaktadır. Ayrıca beslenme ve savunma açısından da bu yapılar önemlidir.

Sil ve Kamçı Yapısı

Sil ve kamçının yapısını genellikle hücre iç iskeletini de oluşturan mikrotübül bileşenlerinden oluşur. Mikrotübüller mikrofilamentlerle birlikte hücreyi saran ve hücreye desteklik sağlayan maddelerdir.

Şunu da belirtmek gerekir ki sil ve kamçılar hem ökaryot hücrelerde hem de prokaryot hücrelerde görülmektedir. Ancak prokaryot hücrelerdeki sil ve kamçılar mikrotübül içermez. Bunun yerine hücre zarından çıkan ve farklılaşan yapılardır.

Kamçı hücrede bir ya da en fazla birkaç tane bulunabilirken siller hücre zarının bütün yüzeyini kaplayacak şekilde çok sayıdadır.

Sil ve Kamçı Yardımıyla Hareket

Memeli canlılarda dahi bulunabilen bu yapılardan kamçılar daha büyük çaplı hareket ederken siller koordine bir şekilde titreşim hareketi yaparlar. Bu sayede hücre hareketi sağlanır.

Tek hücreli ökaryot canlılar olan protista alemi için sil kamçı ve yalancı ayak gibi yapılar çok önemlidir. Paramesyum sil ile hareket ederken öglena kamçıyla ve amip de yalancı ayak oluşturarak yer değiştirir. Unutulmamalıdır ki bu hücreler ökaryot yapıdaki gelişkin hücrelerdir.

Mikrovillus

Sil ve kamçı dışında mikrovillus denilen hücre zarı çıkıntıları bulunmaktadır. Bizim ince bağırsaklarımızda emilimi sağlayan hücrelerin zarlarında mikrovillus çıkıntıları vardır. Bu sayede besin emilim yüzeyi çok daha artmıştır.

Mikrovillusların varlığı besin emilimi için çok önemlidir. İnce bağırsaklarımızda besinlerin alınmasının sistematik ve hızlı olmasının nedeni bu yapılardır.

Sil, kamçı, yalancı ayak ve mikrovillus gibi yapıların hepsi hücre zarının dışına doğru uzanan hücresel çıkıntılardır.