Sürtünme Kuvvetinin Olumlu ve Olumsuz Yönleri

Hayatın her basamağında kuvvet vardır. Çevremizdeki bütün oluşlar kuvvet etkisiyle olur. Sürtünme kuvveti yaşamın mümkün olmasını sağlayan çok önemli kuvvetlerden biridir. Cisimlerin ve temel olarak da moleküllerin yapısından dolayı sürtünme kuvveti ortaya çıkmaktadır.

Sürtünme kuvveti harekete engel olucu bir kuvvettir. Bir cismi tek başına hareket ettiremez ancak hareketine engel olabilir. Cismin hareket etmesi için ona uygulanacak maksimum sürtünme kuvvetinden büyük bir kuvvet uygulamak gerekir.

Sürtünme kuvvetinin olumlu ve olumsuz çeşitli yönleri olmaktadır. Bu yazıda sürtünme kuvvetinin olumlu ve olumsuz etkilerine örnekler vererek konuyu biraz daha günlük yaşama indirmeye çalışacağız.

Sürtünme Kuvvetinin Olumlu Yönleri

Önce sürtünme kuvvetinin olumlu etkileri üzerinde duralım. Maddeler halinde şöyle örnekler sıralayabiliriz:

• Yolda kaymadan ilerlememize olanak sağlar.
• Her türlü hareketin kontrollü gerçekleşmesine imkan tanır.
• Elle yazı yazmamız için sürtünme gereklidir.
• Masaya konan tabağın durması için sürtünme gereklidir.
• Paraşütle atlayan birinin güvenli iniş yapmasını sağlar.
• Yağmur, kar ve dolunun belirli bir hızın üstüne çıkmadan yere inmesini sağlar.
• Cisimleri inceltmek ve onlara şekil vermek için gereklidir.
• Giysilerimizin üzerinde durması sürtünme kuvveti sayesinde olur.
• Hareketli araçların harekete başlaması ve durması için sürtünme kuvveti şarttır.

Sürtünme Kuvvetinin Olumsuz Yönleri

Yukarıdaki olumlu yönlerden sürtünme kuvvetinin ne kadar önemli olduğunu anladık. Sürtünme kuvvetinin günlük yaşamda olumsuz etkileri de vardır. Şimdi de maddeler halinde sürtünme kuvvetinin olumsuz etkilerine örnekler sıralayalım:

• Giysilerimizin aşınarak eskimesine neden olur.
• Hareket ettiğimizde daha çabuk yorulmamıza neden olur.
• Motorlu araçların hareket maliyetini arttırır.
• Hızı azaltır. Bu hıza ulaşmak için daha fazla enerji harcarız.
• Sürtünme yüzünden vücudumuzda bazen çeşitli tahriş ve yaralar oluşur.
• Araç lastiklerinin sürekli yıpranmasına neden olur.

Bu örneklerden sonra sürtünme kuvveti olmasaydı hayatımızda ne gibi olumsuz durumlar olurdu biliyoruz. Biraz da otomotiv sektöründe sürtünme kuvvetinin artırılması yada azaltılması için alınan önlemler nelerdir bunu ele alalım.

Aracın motoru çalışırken pistonların sürtünmesinden dolayı motor yıpranır. Bunu engellemek için motor yağı geliştirilmiştir. Araç tekerleklerinde sürtünmenin arttırılması da aracın kaymaması önemlidir. Bu nedenle tekerlerin girinti ve çıkıntıları sistemli bir şekilde ayarlanmaktadır.