Esnek Madde Nedir?

Fen bilgisinde karşımıza çıkar birçok madde türü vardır. Esnek madde, kırılgan madde, berk madde, pürüzsüz madde, opak madde ya da yumuşak madde bunlara örnek olarak gösterilebilir. Bu yazıda esnek madde nedir anlayacak ve esnek madde örnekleri üzerinde duracağız.

Kuvvet etkisiyle şekil değiştirip, kuvvet ortadan kalktığında eski haline gelen maddelere esnek madde denir.

Esnek madde deyince aklımıza ilk olarak yay gelir. Ancak bunun dışında da günlük hayatta karşımıza çıkan birçok esnek madde türü vardır.

Esnek maddelerin belirli bir esneklik sınırı vardır. Bu sınır aşıldığında yani daha fazla kuvvet uygulandığında madde kopabilir ya da esneklik özelliğini yitirebilir.

Esnek Maddelere Örnek

Esnek madde örnekleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Yay: En bilindik esnek madde örneğidir. Uçlu kalemlerde ve tükenmez kalemlerde küçük yaylar bulunmaktadır. Bunun dışında da birçok sektörde kullanılan çeşitli yaylar vardır.
• Lastik: Lastiklerin de en temel özellikleri esnemeleridir.
• Balon: Balona hava üflediğimizde kuvvet uygularız. Bu şekilde şişmektedir. Ancak boşaltıldığında eski haline döner.
• Naylon: Bir petrol olan naylon da esnek maddelere örnektir.
• Sünger: Süngere bastırınca küçülür, bırakınca ise tekrar büyür. Çünkü esnektir.
• Kauçuk: Birbirinden farklı türleri olan kauçuk ürünleri de esnek özelliktedir.
• Araç lastiği: Araç lastikleri esnektir. Bu sayede 4 teker kocaman bir aracı taşıyabilir.
• Stres topu: Stres topunun eğlendirici özelliği esnekliğidir. Sıkıp bıraktıkça tekrar eski haline döner
• Sapan lastiği: Sapan yapımında kullanılan lastikler de iyi esneyen maddeler arasındadır.
• Plastik top: Plastikten yapılmış birçok top türü bulunur. Bunlar da esnek maddeler sınıfındadır.

Bir maddenin esnek olarak kabul edilmesi için üzerindeki kuvvet kaldırıldığında eski haline dönmesi gerekir. Dolayısıyla hamur, sakız veya çamur gibi maddeler yumuşak maddelerdir ancak esnek madde değildir. Bu farka dikkat etmek gerekir.

---

Örnek soru: Aşağıdakilerden hangisi bütün maddelerin ortak özelliğidir?

A) Esneklik

B) Kırılganlık

C) Yumuşak olma

D) Yer kaplama

Çözüm: Esneklik, kırılganlık ve yumuşak olma gibi özellikler bazı maddelere özgüdür. Ancak bütün maddelerin hacmi vardır. Yani bütün maddeler yer kaplar. Öyleyse cevap D seçeneğidir.