Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Neyi İnceler?
|Fiziğin alt dallarından biri de yüksek enerji ve plazma fiziğidir. Aslında bu alan iki fizik dalının birleşmesiyle oluşmuştur. Ortada bir yüksek enerji fiziği ve plazma fiziği bulunmaktadır. Konuyu bilmeyenler için yüksek enerji ve plazma fiziği neyi inceler kısaca değineceğiz.
Yüksek enerji ve plazma fiziği maddenin yüksek enerji koşullarında gösterdiği davranışları ve maddenin plazma halinin özelliklerini inceler.
Bu ifade bu alanın çalışmalarını genel olarak özetlemektedir. Ancak detaylara baktığımızda inceleme alanlarının epey geniş olduğunu görmekteyiz.
Yine de şunu belirtelim ki yüksek enerji ve plazma fiziği modern fiziğin bir parçasıdır. Yani yüksek enerji ve plazma fiziği meslekleri de akademik alanda çalışmalara dayanır. Çünkü hakkındaki bilgilerin sürekli güncellendiği bir alandır.
Bu nedenle de bu alana günlük hayattan örnekler vermek istesek ilk etapta hemen veremeyebiliriz. Ancak kısaca şunu söyleyebiliriz ki plazma televizyonlardan tutun da plazma içeren çeşitli teknolojik aletlere kadar her şeyde aslında günlük hayattan plazma fiziğine örnek bulabiliriz.
Yüksek Enerji Fiziği Nedir?
Kısaca söylemek gerekirse yüksek enerji fiziği adından da anlaşılacağı gibi enerjinin yüksek olduğu koşullardaki madde davranışlarını incelemektedir.
Asıl olarak Parçacık Fiziği’nin bir alt dalı olarak ad görülebilir. Çünkü çalışmalarını bu kapsam altında yapmaktadır.
Fiziğin bu alanın esas hedefi maddenin temel yapısını detaylarını anlamaktır. Maddenin birbirleriyle olan etkileşimleri ve bu etkileşimlerin nasıl olduğu, yüksek enerji fiziğinin inceleme alanlarıdır.
Parçacık fiziğinin aslında evrenin oluşumuna kadar bir inceleme alanı bulunmaktadır. Evrenin oluşumu sırasındaki koşullar yüksek enerji içere ekstrem koşullardır. Bu koşullarda maddenin nasıl davrandığını anlamak için ise çeşitli deneysel ortamlar oluşturulmakta ve testler yapılmaktadır.
Günümüzde CERN’de (Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi) nükleer fizikle birlikte bu alanda da çeşitli araştırmalar yapılmaktadır.
Plazma Fiziği Nedir?
Adından zaten anlıyorsunuz. Plazma fiziği maddenin dördüncü bir hali olan plazma halini incelemektedir. Plazmalar bildiğimiz gibi sıcak plazmalar ve soğuk plazmalar olarak ikiye ayrılmaktadır.
Yaşadığımız Dünya Van Allen kuşakları, kutup ışıkları, iyonosfer tabakası gibi doğal plazmalarla çevrilmiştir. Yine şimşek Dünyamızı kuşatan bir doğal plazmadır.
Plazma televizyonlar, plazma klimalar, floresan lambalar, neon lambalar, sodyum lambalar, plazma klimalar, plazma sterilizasyon üniteleri, petrokimya, tekstil, ilaç üretimi, cilt yenileme ve daha pek çok alanda kullanılmaktadır.
Bütün bu alanda kullanılabilmesi için ise plazmanın gösterdiği özelliklerin ortaya konması gerekliydi. Bu alanda çalışma yapan plazma fizikçileri ihtiyacımız olan birçok bilgiyi elde etmişlerdir. Yine de nispeten yeni olan bu fizik dalı yoğun çalışmalarla ve yeni gelen bilgilerle doludur.