17. YY Osmanlı Lehistan İlişkileri (Kısaca)

Bu yazıda 17. yüzyılda Osmanlı Lehistan ilişkileri detaylara çok girilmeden kısaca anlatılacaktır. Öncelikle şunu bilmek gerekir ki Lehistan Osmanlı’nın Avrupa politikasının önemli bir parçasıdır.

Osmanlı Devleti ve Lehistan arasındaki ilk ilişkiler Sultan II. Murat Dönemine dayanmaktır. başlamıştır. Uzun yıllar iki devlet de birbirine karşı barış politikaları izlemiştir. 12 yıl kadar süreyle (1575 – 1587) Lehistan bir dönem Osmanlı egemenliği altında kalmıştır.

17. Yüzyılda İki Devlet Arasındaki İlişkiler

17. yy’da iki Osmanlı ve Lehistan’ın arası açılmış ve savaşlar meydana gelmiştir. 17. yüzyılda Osmanlı – Lehistan ilişkilerinin ana unsurunu Erdel, Boğdan Beylikleri ve Ukranya Kazakları ile ilgili problemler oluşturmuştur.

Hotin Seferi

Lehistan’ın Boğdan’a saldırması üzerine genç padişah Sultan II. Osman 1620 yılında ordunun başında sefere çıkmıştır. Osmanlı ordusu Lehlerin elinde bulunan Hotin Kalesini kuşatmıştır. Ancak yeniçeri ordusunun disiplinsiz ve isteksiz olması sonucu sefer istenilen şekilde tamamlanamamıştır. Lehlerin barış istemesi üzerine yeniçeriye güvenemeyen Sultan II. Osman barışı kabul etmiştir.

İki taraf arasında 9 Ekim 1621 tarihinde imzalanan Hotin Antlaşması şunları içermektedir:

• İki taraf da birbirinin topraklarına saldırmayacaktır.
• Lehistan Osmanlı egemenliğindeki Kırım Hanlığına vergi vermeye devam edecektir.

IV. Mehmet Döneminde İlişkiler

Hot yaklaşık 50 yıl iki devlet arasında barış sağlanmıştır. Ancak barış ortamı, Lehlerin Ukrayna Kazaklarına saldırmasıyla bozulmuştur.

Osmanlı Devleti bu olay sonucunda egemenliği altındaki topraklarda huzuru sağlamak amacıyla 1672 yılında Lehistana savaş açmıştır. Sultan’ın kendisi ve sadrazamı Fazıl Ahmet Paşa ordunun başına geçtiler ve sefere çıktılar. Lehistan Osmanlı ordusuna direnemedi ve barış istedi.

Bunun üzerine 18 Ekim 1872 tarihinde iki devlet arasında Bucaş Antlaşması imzalandı. Antlaşma maddeler halinde şöyledir:

• Podolya Osmanlı Devletine bırakılacaktır.
• Lehistan Osmanlı’ya vergi ödeyecektir.
• Lehistan Ukrayna’dan çekilmeyi kabul edecektir.

Karlofça Antlaşması

Osmanlı Devletinin II. Viyana kuşatmasında (1683) başarısız olması üzerine Avrupalı Hristiyan devletler Papa öncülüğünde Osmanlı’ya karşı Kutsal İttifak kurmuşlardır. Lehistan da bu ittifaka katılmış ve Osmanlıya karşı savaşmıştır.

Osmanlı’nın savaşı kaybetmesi üzerine batılı devletlerle 26 Ocak 1699 tarhinde Karlofça Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmaya göre Podolya ve Ukrayna Lehistan’a bırakılmıştır.