Ses Şiddeti Nedir?
|İşitme organımız olan kulağımıza gelen uyarıya ses denmektedir. Ses dalgalar halinde yayılmaktadır. Bu dalgaların çeşitli özellikleri vardır. Bu yazıda ses şiddeti nedir sorusuna temel düzeyde cevap vereceğiz.
Kulağa gelen ses dalgasının gücüne sesin şiddeti denir. Ses dalgaları kulağımıza gelene kadar sönümlendiği için uzaktan gelen sesleri biz daha düşük şiddetle duyarız. Yakındaki seslerin ise şiddeti daha fazladır.
Ses şiddetine gürlük de denir. Gür sesler daha iyi duyulmakta, zayıf sesler ise zor duyulmaktadır. İşitme engeli olanların kulaklarına takılan aletler sesin şiddetini arttırarak duymayı kolaylaştırır.
Gür sesler yüksek şiddette olmaktadır. Gürültü ise sesin şiddetinin rahatsız edici boyutlara ulaşması demektir.
Ses Şiddeti Birimi ve Ölçülmesi
Ses şiddeti ne anlama gelir basitçe öğrendik. Şimdi de ses şiddeti ne ile ölçülür ve birimi nedir öğrenelim.
Ses şiddetinin birimi desibel (dB) şeklindedir. Bu ölçümü yapan aletlere ise desibelmetre denir.
İnsan kulağının duyabileceği en düşük seviyeye 0 dB (desibel) olarak belirlenmiştir. Belli bir şiddetin üzerindeki seslere kulağımız dayanamaz. 180 dB ise roketin fırlatılması sırasında çıkan sese denk gelmektedir.
Ses Şiddeti (dB) | Sesin Karşılığı |
---|---|
0 dB | İnsan işitebileceği en düşük ses |
30 dB | Fısıltı halinde konuşma, düşük ses |
50 dB | Yağmur sesi, buzdolabının çalışırken çıkardığı ses |
60 dB | Günlük hayattaki ortalama konuşma |
70 dB | Saç kurutma makinesi veya elektrikli süpürge sesi |
80 dB | Çalar saatten gelen ses, trafik sesi |
90 dB | Çim biçme makinesi, kamyon sesi |
100 dB | Yüksek sesli müzik, müzik seti |
110 dB | Müzik konseri, sinemadaki ses |
120 dB | Uçağın kalkmasındaki ses |
130 dB | Beton kırma makinesi sesi |
140 dB | Tüfek sesi |
180 dB | Roketin fırlarken çıkardığı ses |
Sesin şiddeti desibel cinsinden doğrusal değil logaritmik artar. Örneğin 20 desibel 10 desibelin 2 katı değil 10 katıdır.
Sesin ince veya kalın olması şiddetine bağlı değildir. Sesin inceliği ve kalınlığı ses dalgalarının özelliğiyle ilgilidir. Sesin yüksekliği sesin ince ve kalın olmasına etki eder. Ancak yüksek ses ile yüksek şiddetli ses aynı şey değildir.
Kulak Sağlığının Korunması
Sürekli yüksek şiddetteki seslere maruz kalmak kulak sağlığımız açısından tehlikelidir. Eğer yüksek sese maruz kalıyorsak kulak tıkacı gibi yardımcı araçlarla kulağımızı korumalıyız. Çok yüksek şiddetli seslere uzun süre maruz kalındığında işitme kaybı yani sağırlık oluşabilir.
Kulak sağlığının ses şiddetinden korunması için aşağıdakiler yapılmalıdır:
- Sesin çok şiddetli olduğu yerlerde durmamak gerekir.
- İş gereği gürültülü bir yerde çalışıyorsak kulaklık ya da kulak koruyucu kullanmaya özen göstermeliyiz.
- Yüksek sesle müzik dinlememeliyiz.
- Televizyon ve diğer teknolojik aletlere bağlı hoparlör sesini fazla açmamalıyız.
- Uzun süre yüksek gürültüye maruz kalmaktan sakınmalıyız.
Bunlar yapılırsa sesin şiddetinin neden olduğu işitme kaybından korunabiliriz. Doğuştan işitme kaybı olanların ise doktora başvurması gerekir. Doktor en uygun tedaviyi ve yol haritasını belirleyecektir.