Uzay Kirliliği Nedir?

İnsanoğlunun uzayla ilişkisi çok eskiye dayanmaktadır. Yıldızlar, gök cisimleri ve genel olarak gök, çok eski tarihte yaşayan bilim insanları için de önemli inceleme konuları olmuştur. Ancak uzay ile ilgimiz son yüz yılda gelişen teknolojiyle başka bir boyut kazanmıştır.

Günümüzde artık insanlar uzay yolculuklarına çıkabilmektedir. Bütün bu gelişmeler uzay kirliği gibi yeni bir kavramı da hayatımıza sokmuştur. Bu yazıda uzay kirliğini nedir, nasıl ortaya çıkmıştır ve nasıl önlenir gibi sorulara yanıt arayacağız.

Uzaya insanlar tarafından gönderilen araçların kalıntılarının uzayda meydana getirdiği kirliliğe uzay kirliliği denir. Bu kavram son 40 – 50 yılda insanlar tarafından gönderilen uzay araçlarının bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır.

Uzay kirliliğinin ana sorumlusu insanoğludur. Şimdiye kadar uzaya gönderilen binlerce irili ufaklı uydunun birçok kalıntısı uzaya yayılmıştır.

Uzay Kirliliği Nasıl Önlenir?

Uzay kirliliği nasıl ortaya çıkmıştır yukarıda açıkladık. Uzay kirliliğine neden olan cisimler çok çeşitlidir. Kimi uyduların gövdeleri ya da yakıt tankları uzayda kalmıştır. Ayrıca görevi bittiği halde yörüngede başıboş dolanan birçok uydu da bulunmaktadır.

Uzay kirliliğini önleyebilmek için uzay kirliliğine neden olan cisimlerin tekrar gezegenimize düşürülmesiyle ilgili projeler üretilmektedir.

Uzay kirliliği nasıl önlenir maddeler halinde şöyle sıralanabilir:

• Uzaya sadece gerektiği kadar uzay aracı göndermek
• Uzaya gönderilecek araçların daha küçük ve işlevsel olmasına özen göstermek
• Uzay araçlarının uzayda parçalanmasına engel olacak şekilde sağlam araçlar inşa etmek
• Görevi biten uydu ve roketlerin tekrar Dünya’ya dönmesini sağlamak

Bu konudaki sorumluluk bütün insanlara düşmektedir. Çünkü gelecekte uzay kirliliği gezegenimize de zarar verecek boyutlara ulaşabilir. Ayrıca ileride uzayı kullanabilmemiz için onun da temiz olması gerekmektedir.

Uzay kirliliğini önlemede asıl sorumluluk sahipleri ise uzay araştırmalarında önde gelen ülkelerdir. Çünkü bu ülkelerin kontrolsüz bir şekilde uzaya cisimler göndermeleri ve kalıntıları Dünya’ya geri getirememeleri kirliliğin esas sebebidir.

Uzay Araştırmalarının Gelecek İçin Önemi

Uzay kirliği nasıl ortaya çıkmıştır ve nasıl önlenir genel olarak anlattık. Bu kirlilikten en çok etkilenecek olan da yine uzay araştırmalarıdır. Çünkü kirlenen bir uzayda araştırma yapmak ve bilgi toplamak da daha zordur. Oysa insanoğlunun uzay araştırmalarından beklentisi büyüktür.

Şöyle ki, teknolojinin gelişmesiyle birlikte uzayla ilgili araştırmalarda yeni çığırlar açılmıştır. Bu çalışmaların gelecekte nasıl bir noktaya varacağını ise şimdiden kestirmek güçtür. Ancak uzay alemi Dünyamızdan milyonlarca kat büyük olduğu için uzaydan insanlık faydasına bir şeyler elde etmek de oldukça olasıdır.

Bugün yapıldığı gibi gelecekte de elbette uzaya çeşitli cisimler gönderilecektir. Ancak bu çalışmaların sürekliliğini korumak için uzayla dost bir şekilde planlaması gerekir. Hangi cisimler daha çok uzay kirliliğine neden oluyorsa özellikle o cisimler konusunda daha da dikkatli olmak gereklidir. Çünkü insanların bugün ulaştıkları noktadan geri dönerek uzay araştırmalarından vazgeçmeleri son derece mantıksızdır.

İnsanoğlunun 4 Ekim 1957’de Sputnik uydusunu uzaya göndermesiyle başlayan macera gelecekte de sürecektir.