Bitkilerde Erkek Üreme Hücresi Oluşumu

Bitkilerde eşeyli üreme gerçekleştiği zaman çiçekte dişi ve erkek üreme hücresi oluşur. Bu süreçte hem mayoz bölünme hem de mitoz bölünme görülür. Çiçek eşeyli üreyen bitkilerin üreme organıdır. Bitkilerde üreme konusunun anlaşılabilmesi için erkek ve dişi üreme hücre oluşumu iyi bilinmelidir.

Bu yazıda bitkilerde erkek üreme hücresi oluşumu anlatılacaktır. Şimdi bu adımları kısaca ele alalım.

Erkek Üreme Hücresinin Oluşumu

Erkek üreme organının başçık (anter) bölümündeki polen kesecikleri içerisinde çok sayıda diploit (2n) kromozomlu polen ana hücresi (mikrospor ana hücresi) mevcuttur. Bu polen ana hücrelerinin her biri mayoz bölünmeyle mikrospor adı verilen haploid (n) kromozomlu dört hücre meydana getirir.

Dört mikrospor çekirdeğinin mitoz geçirmesiyle de polenler meydana gelir. Bu oluşan 4 polen ikişer çekirdekli şeklindedir. Polen çekirdeklerinden biri döllenmede görev alan çekirdektir. Bu çekirdeğe üretken (generatif) çekirdek denir. Diğer çekirdek ise polen tüpünün oluşumunu sağlar ve tüp (vejetatif) çekirdek olarak adlandırılır.

Bu aşamalar erkek organda gerçekleşir. Erkek organlarda sapçık (flament) ve başçık (anter) adıyla iki bölüm bulunur. Sapçığın görevi başçığı taşımak ve çiçek tablasına bağlamaktır. Erkek üreme hücresinin oluşumu başçıkta gerçekleşir. Başçık dikkatli incelendiğinde 4 bölmeden oluştuğu gözlemlenir. Bu dört bölmenin her birinde polen keseleri bulunmaktadır.

Polenlerin Yapı ve Özellikleri

Bitkilerde bulunan polenlerin şekil, yapı ve rengi canlıdan canlıya farklılık gösterir. Bu farklılıklar genellikle polenin yayılmasını kolaylaştırmak amacını taşır. Bu nedenle polen yapısı aynı zamanda bitkileri sınıflandırmada kullanılan bir yoldur.

Rüzgar aracılığıyla tozlaşan bitkiler ait polenler, çoğunlukla hafif ve düz yüzeylidir. Buna karşın böcek, kuş gibi canlıların yardımıyla tozlaşan bitkilerin polenleri daha ağır, süslü veya çıkıntılı bir yapıdadır. Bitki polenleri bitkilerin üreme döneminde sayıca artar. Bu da birtakım insanlarda alerjiye neden olabilir.

İlgili yazı: Bitkilerde dişi üreme hücresi oluşumu