Periyot Numarası Nasıl Bulunur?

Kimyada bütün elementler periyodik tabloya dizilmiştir. Bu dizilim rastgele değil, belli kurallara göre yapılır. Elementlerin periyodik sistemdeki konumu bize onların bazı özellikleri hakkında da bilgiler verir. Bu yazıda periyot numarası nasıl bulunur basitçe anlatacağız. Ardından yaptığımız örnekler ile konuyu pekiştirmeye çalışacağız.

Elektronlar bir atomda çeşitli yörüngelerde bulunur. Burada yörüngenin aldığı elektron sayısı için 2n² formülünü kullanırız. Yani 1. yörünge 2, 2. yörünge 8, 3. yörünge 18 ve 4. yörünge 32 tane elektron alır. Ancak son yörüngede 8’den fazla elektron olmaz. Bu şekilde elektronları yerleştirdiğimizde yörünge sayısı bize periyot numarasını verir.

Yukarıda bahsedilen yöntem 8. sınıf müfredatı için işimize yarar. Birçok elementin periyodik sistemdeki yerini bu yöntemler bulabiliriz. Lisede B grupları işin içine girdiğinde elektron dizilimi için biraz daha gelişmiş yöntemler kullanılabilir.

Periyodik sistemde 7 tane periyot bulunmaktadır. Yine periyodik sistemde 8 tane A grubu vardır. Müfredat gereği genellikle A grubu elementlerinin yeri gerekir.

Periyot Numarası Bulma Örnekleri

Bir elementin periyodik sistemdeki yerinin bulunması için elektron dizilimine bakılır. Nötr atomlarda elektron sayısı ile proton sayısının aynı olduğunu unutmamak gerekir. Öyleyse elektron dizilimi proton sayısına yani atom numarasına göre de yapılabilir.

• 1. element hidrojenin elektron dizilimi 1 şeklindedir. 1. periyot 1A grubu
• 3. element olan lityum (Li) için elektron dizilimi 2 1 şeklindedir: 2 periyot 1A grubu
• 8. element olan oksijen (O) için elektron dizilimi 2 6 şeklindedir: 2 periyot 6A grubu
• 10. element olan neon (Ne) için elektron dizilimi 2 8 şeklindedir: 2 periyot 8A grubu
• 11. element sodyum (Na) için elektron dizilimi 2 8 1 şeklindedir: 3 periyot 1A grubu
• 12. element Magnezyum (Mg) için elektron dizilimi 8 2 şeklindedir: 3 periyot 2A grubu

Periyot numarası yörünge sayısıyla eşittir. Grup numarası ise A grupları için son yörüngedeki elektron sayısıdır.

• 18. element Argon (Ar) için elektron dizilimi 2 8 8 şeklindedir: 3 periyot 8A grubu
• 19. element potasyum (K) için elektron dizilimi 2 8 8 1 şeklindedir: 4. periyot 1A grubu
• 20. element kalsiyum (Ca) için elektron dizilimi 2 8 8 2 şeklindedir: 4. periyot 2A grubu
• 35. element olan brom (br) için elektron dizilimi 2 8 18 7 şeklindedir: 4. periyot 7A grubu

Bu şekilde örnekleri çoğaltabiliriz. Periyodik sistemde yer bulma genel olarak bu şekilde yapılır. Yörünge yani katman sayısının periyot numarası olduğuna dikkat edin.

Ayrıca bu yöntemin yanında sık sık periyot tabloya bakarsanız biraz olsun elementlerin yeriyle ilgili temel bilgi sahibi olmanız faydalı olacaktır. Özellikle ilk 18 element ve özellikleri çok iyi anlaşılmalıdır.